ಗಣಿಸುವ ಗುಣ ಎಲ್ಲಿದೆ?

ಸಂಯುಕ್ತ ಕರ್ನಾಟಕದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟವಾದ ಲೇಖನ.

ಆಕರ:  Marie Amalric and Stanislas Dehaene, Origins of the brain networks for advanced mathematics in expert mathematicians, PNAS Early edition, www.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas.1603205113, published online on 24.4.2016

ಸಂತೋಷದ ಸ್ವರೂಪ – ಸಂತೋಷದ ಬಗೆ 14

ಋಣಾತ್ಮಕ ಖುಷಿ

ದುಃಖಿ

ಸಿಗ್ಮಂಡ್ ಫ್ರಾಯ್ಡ್ “ಜನರು ದುಃಖವನ್ನು ತೊಡೆದು ಹಾಕಿ ಖುಸಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಪ್ರಯತ್ನಸುತ್ತಾರೆ” ಎಂದು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ಈ ಖುಷಿಯ ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಿದ್ದಾನೆ. ಉತ್ಕಟ ಆನಂದದ ಅವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬಲು ದೀರ್ಘಕಾಲ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳುವುದು, ಅತೀವ ದುಃಖಿಯಾಗಿರುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಷ್ಟ ಎನ್ನುವುದು ವಿಷಾದದ ವಿಷಯವಾದರೂ ಸತ್ಯ. ವ್ಯಕ್ತಿಯೊಬ್ಬ, ತನ್ನ ಸಂಗಾತಿ ಅಥವಾ ಮಗುವಿನ ಸಾವಿನಂತಹ ದೊಡ್ಡ ದುರಂತವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಿದ್ದೇ ಆದರೆ ಬಲು ದೀರ್ಘಕಾಲದವರೆಗೆ ಪ್ರಸನ್ನತೆಯ ಸ್ಥಿತಿಗೆ ಮರಳಲು ಕಷ್ಟ ಪಡುತ್ತಾನೆ (ಳೆ). ತನ್ನ ಮಗನ ಸಾವಿಗೆ ತಾನೇ ಕಾರಣ ಎಂದು ಭಾವಿಸಿದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಒಬ್ಬ ಜೀವಮಾನ ಪರ್ಯಂತವೂ ಕರಿ ದಿರಿಸನ್ನೇ ಧರಿಸಿದ್ದ. ಒಂದು ವೇಳೆ ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಈತ ಮಗನನ್ನು ಸಾವಿನ ದವಡೆಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಬಿಟ್ಟಿದ್ದನೆನ್ನಿ, ಆ ಕೂಡಲೇ ಆತ ಗಾಢವಾದ ಖುಷಿ ಚಿಮ್ಮುವುದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ಆದರೆ ಈ ತೀವ್ರ ಸಂತಸ ದೀರ್ಘವಾಗಿ ಉಳಿಯುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ವಿವಾಹ ವಿಚ್ಛೇದನದ ಕಹಿ ಅನುಭವ ಹಲವಾರು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ಉಳಿದಿರಬಹುದು. ಅದೇ ಪ್ರೇಮಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೇ ಬರುವ ಖುಷಿಯ ಭಾವಾವೇಗ ಕ್ರಮೇಣ ಕ್ಷೀಣವಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಲ ಗಾಯವನ್ನು ಮಾಯಿಸುತ್ತದೆಯೋನೋ ನಿಜ, ಆದರೆ ಅದು ಖುಷಿಯನ್ನು ಅದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕ್ಷಿಪ್ರವಾಗಿ ಮರೆಸಿಬಿಡುತ್ತದೆ.

ಈ ಕಾರಣದಿಂದಲೇ ಏನೋ ಹುಟ್ಟು ಮತ್ತು ಸಾವಿನ ನಡುವಿನ ನಮ್ಮ ಬದುಕಿನಲ್ಲಿ ಖುಷಿಯ ಕ್ಷಣಗಳು ಅಲ್ಪವಿರಾಮಗಳ ಹಾಗೆ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ಎಂದರೆ ಸುದೀರ್ಘವಾದ ಶಾಂತ, ತೃಪ್ತ ಜೀವನದಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಉತ್ಕಟವಾದ ಖುಷಿಯ ಕ್ಷಣಗಳಿರುವ ಜೀವನವನ್ನು ನಾವು ಬಯಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರಿಗೆ ಅದರಲ್ಲೂ ಫ್ರಾಯ್ಡನ ಕುರ್ಚಿಯನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿರುವವರಿಗೆ (ಮಾನಸಿಕ ರೋಗಿಗಳಿಗೆ) ಜೀವನವೆನ್ನುವುದು ಮಾನಸಿಕ ದುಃಖವೇ ತುಂಬಿರುವ ಬೆಂಗಾಡು. ಇದರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೋ ಖುಷಿಯ ಓಯಸಿಸ್ ಗಳು ಇರಬಹುದು ಅಷ್ಟೆ. ಫ್ರಾಯ್ಡ್ ಹೇಳಿದಂತೆ ಇವರಿಗೆ ಖುಷಿಯ ಹುಡುಕಾಟವೆಂದರೆ ತಮ್ಮ ದುಃಖವನ್ನು ವಿವರಿಸಿ, ನಿವಾರಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದಷ್ಟೆ. ಮಾನಸಿಕವಲ್ಲದ, ದೈಹಿಕ ನೋವನ್ನನುಭವಿಸುತ್ತಲಿರುವವರಿಗೆ ಸಂತಸವೆನ್ನುವುದು ನೋವು ನಿವಾರಕ ಗುಳಿಗೆಗಳ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ. ಸುದೀರ್ಘಕಾಲ ನೋವನ್ನನುಭವಿಸಿದ ಮೇಲೆ ಗುಳಿಗೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಆ ಕ್ಷಣವಿದೆಯಲ್ಲ, ಅದುವೇ ಇವರಿಗೆ ಋಣಾತ್ಮಕ ಖುಷಿ. ಆರೋಗ್ಯವಂತರಿಗೆ ನೋವಿಲ್ಲದ ಕ್ಷಣವೇನೆನ್ನುವುದೇ ಗೊತ್ತಿರುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗಾಗಿ ಅವರು ನೋವು ಇಲ್ಲದ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಗುರುತಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಆದರೆ ದೀರ್ಘರೋಗಿಗಳಿಗೆ ಈ ನೋವನ್ನು ಮರೆಸುವ ಕ್ಷಣಗಳೇ ಉತ್ಕಟ ಆನಂದದ ಕ್ಷಣಗಳೆನ್ನಿಸುತ್ತವೆ. ಸದಾದುಃಖಿಗಳಿಗೆ ಉತ್ಕಟವೆನ್ನಿಸುವ ಕ್ಷಣಗಳು ಓಟಗಾರನಿಗೆ ಆರಂಭವೆನ್ನಿಸುತ್ತವೆ.

ಮಾನಸಿಕ ಅಥವಾ ದೈಹಿಕ ನೋವಿಲ್ಲದ ಬಹುತೇಕ ಜನರ ನಿತ್ಯಜೀವನವೇನೂ ಪ್ರಸನ್ನ ಅನುಭವವಲ್ಲ. ಅವರಿಗೆ ಬೋರ್ ಆಗಬಹುದು, ದಿಕ್ಕು ತೋಚದಂತಾಗಬಹುದು, ಅಸುರಕ್ಷತೆಯ ಅನುಭವವಾಗಬಹುದು, ಆತಂಕ ಇಲ್ಲವೇ ಖಿನ್ನತೆಯೂ ಕಾಡಬಹುದು. ಇಂತಹ ದುಃಖದನುಭವಗಳೇ ಸಾಧಾರಣವಾದಾಗ ಅವರಿಗೆ ಉತ್ಕಟಾನಂದದ ಕ್ಷಣಗಳು ಅಪರೂಪವೆನ್ನಿಸಿಯೋ, ನಗಣ್ಯವೆಂದೋ ಅನ್ನಿಸಬಹುದು. ತಮ್ಮ ಬದುಕನ್ನು ಅವರು ಪುನರ್ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಷ್ಟವೆನ್ನಿಸಿದರೆ, ಇವಕ್ಕೆ ಎರಡು ವಿಶೇಷ ಪರಿಹಾರಗಳಿವೆ. ಅವರು ರಾಸಾಯನಿಕವಾಗಿಯೋ, ಕಾಲ್ಪನಿಕವಾಗಿಯೋ ಖುಷಿಯನ್ನು ಕೊಂಡು ತಮ್ಮ ಸಂತಸದ ಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಿಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಇಂತಹವರು ಮಾದಕ ದ್ರವ್ಯಗಳನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ರಾಸಾಯನಿಕ ಭ್ರಮಾಲೋಕಕ್ಕೋ ಅಥವಾ ಕಥೆ-ಕಾದಂಬರಿಗಳ ಮೂಲಕ ಹಗಲುಗನಸಿನ ಲೋಕಕ್ಕೋ ಹಾರಿಬಿಡುವರು.

_____________

NEGATIVE HAPPINESS

The Sufferer

Sigmund Freud favoured this approach, saying that ‘Men try to obtain happiness by eliminating unhappiness’. It is a sad truth that being ecstatically happy is harder to sustain over long periods than being miserably unhappy. If an individual sustains a major tragedy in his ( or her) life, such as the loss of a partner or the death of a child, he may find himself unable to regain a state of cheerfulness for a very long time. One eminent professor who felt responsible for the death of his son was observed to dress entirely in black for the rest of his life. In complete contrast, had he managed to snatch his son from the jaws of death, he would have felt a huge surge of happiness immediately afterwards, but his intense feeling of joy would not have lasted. In a similar way, the miserable aftermath of a bitter divorce can persist for years, whereas the uncontrollable outburst of happiness that accompanies the process of falling in love soon mellows and loses its emotional intensity. Time heals wounds slowly, but it dissipates happiness more swiftly.

 

It is for this reason that states of happiness are no more than punctuations in the life sentence we serve between our birth and our death. The best we can hope for is to have a pleasantly contented peace of mind for most of the time, interrupted only by peak moments of joyous intensity. For many people, however (especially the kind who ended up on Freud’s couch), life is a great desert of mental anguish, with only an occasional oasis of pleasure. For them, as Freud pointed out, the quest for happiness is a search for answers to explain their anguish and eliminate it. For others, who live in physical rather than mental pain, happiness comes in the shape of a bottle of painkillers. When it is time to take the pills again, the moment of relief from the prolonged pain is the classic moment of ‘negative happiness’. For those who are healthy, feeling pain-free is the norm and is barely noticed. But for the chronically ill, moments of pain-relief bring them up to what is for them a peak of happiness. The sufferer’s peak is the athlete’s baseline.

 

For many people, who may not be in mental turmoil or physical agony, daily life may still fall far short of being a pleasant experience. They may be bored, lacking in direction, insecure, anxious or stressed, and their peak moments of happiness may be too trivial or too rare to compensate for their general feeling of malaise. For them, assuming they are incapable of re-structuring their lives, there are two special solutions. They can increase their happiness quotient (buying happiness to order) by resorting to either chemical happiness or fantasy happiness. In other words, they can escape into a world of chemical dreaming or day-dreaming – by using drugs or by escaping into a world of fiction.

 

ಸಂತೋಷದ ಸ್ವರೂಪ – ಸಂತೋಷದ ಬಗೆ 13

ಭಕ್ತಿಯ ಖುಷಿ

ಆಸ್ತಿಕ

ಗಾಢ ಧಾರ್ಮಿಕರು ಅತ್ಯಂತ ಭಕ್ತಿಯ ಕ್ಷಣಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿಶೇಷವಾದ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಖುಷಿಯನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಾರೆ. ತುಸು ಶಾಂತವಾಗಿದ್ದಾಗ ಅವರ  ಈ ಖುಷಿ ಧ್ಯಾನಸ್ತರ ಖುಷಿಯಂತೆ. ಆದರೆ ಇನ್ನೂ ತೀವ್ರತೆರನಾದ ಪೂಜೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅವರ ಖುಷಿ ಬಲು ಚುರುಕಾಗಿದ್ದು ಹುಚ್ಚು ಎನ್ನಿಸಲೂ ಬಹುದು. ಇಪ್ಪತ್ತು ಲಕ್ಷ ಮುಸ್ಲಿಮರು ಮೆಕ್ಕಾಗೆ ಬಂದಾಗ ಅಥವಾ ಲೂರ್ದೆಯಲ್ಲಿ ಅಸಂಖ್ಯ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರು ಒಟ್ಟಾದಾಗ ತಮ್ಮ ದೇವರಗಳಿಗೆ ಭಕ್ತಿಯಿಂದ ತಮ್ಮನ್ನೇ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಮೇರೆ ಮೀರಿದ ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂತಸವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇಂತಹ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರಿಗೆ ದೊರೆಯುವ ಮಾನಸಿಕ ಪ್ರಸನ್ನತೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ವಿವರಣೆ ಅವಶ್ಯಕ.

ಇಂತಹ ಖುಷಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಮುಖ ಅಂಶವೆಂದರೆ ಆಯಾ ಧರ್ಮದ ಕಟ್ಟಳೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಇರುವ ಕುರುಡು ವಿಶ್ವಾಸ. ವೈಚಾರಿಕ ತರ್ಕ, ಚರ್ಚೆ, ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ವಾದಗಳು ಹಾಗೂ ನಿತ್ಯಾನುಭವಗಳ್ಯಾವುದಕ್ಕೂ ಅಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶವಿಲ್ಲ. ಆ ದೇವರೇ ಪರಮಶಕ್ತ ಹಾಗೂ ಆತನ ಕಟ್ಟಳೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲ ಸಮಯದಲ್ಲಿಯೂ ಪಾಲಿಸಲೇ ಬೇಕು. ದೇವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ಹೀಗೆ ಗುಂಪು-ಗುಂಪಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದರಿಂದ ಭಕ್ತರು ಪೂಜ್ಯವೆನ್ನಿಸುವ ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಖುಷಿಯನ್ನು ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿಕೊಂಡು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಇಲ್ಲಿ ಆಗುತ್ತಿರುವುದೇನೆಂದರೆ, ಕಳೆದು ಹೋದ ಬಾಲ್ಯದ ಆ ಸುರಕ್ಷತೆಯ ಭಾವನೆಗಳು ಮರಳಿದಂತೆ. ಶಿಶುವಾಗಿದ್ದಾಗ ತನ್ನ ಸರ್ವ ಶಕ್ತ ಪೋಷಕರ ಪ್ರೀತಿಯ ಅಪ್ಪುಗೆಯಲ್ಲಿ ಮಗು ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನೂ, ಖುಷಿಯನ್ನೂ ಅನುಭವಿಸುತ್ತದೆ. ಬೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆ ಇದನ್ನು ನಾವೆಲ್ಲ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ. ಆದರೂ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲೋ ಅದನ್ನು ಬಯಸುತ್ತಿರುತ್ತೇವೆ. ಪ್ರೌಢರಾದ ನಮಗೆ ಹೀಗೆ ಪೋಷಕರ ನೆರವು ಬೇಕೆನ್ನಿಸಿದರೂ, ಅಹಂಭಾವ ಹಾಗೂ ಹೊಣೆಗಾರಿಕೆಗಳು ಆ ಬಯಕೆಯನ್ನು ಹತ್ತಿಕ್ಕುತ್ತವೆ. ಸಾಂಕೇತಿಕವಾಗಿಯಾದರೂ ಯಾರಾದರೂ ಸೂಪರ್-ಪೋಷಕರು ದೊರೆತಲ್ಲಿ ನಾವು ಆ ಬಾಲ್ಯದಲ್ಲಿದ್ದಂತೆಯೇ ಆಡಬಹುದು.

ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ನಾವು ದೇವರುಗಳನ್ನು ಮಾತೆ, ಭೂಮಾತೆ, ಮಹಾಮಾತೆ ಎಂದು ಕಾಲ ಬದಲಾದ ಹಾಗೆ ಲಿಂಗವೂ ಬದಲಾಗಿ ತಂದೆ, ಮಹಾದೇವ ಎಂದೆಲ್ಲ ಪೋಷಕರ ಪಾತ್ರಗಳ ಹೆಸರಿನಿಂದಲೇ ಗುರುತಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಆಕಸ್ಮಿಕವೇನಲ್ಲ. ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಹೀಗೆ ತಂದೆ, ತಾಯಿಯರೆಂದು ಕರೆಯುವ ಪದ್ಧತಿ ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ದೇವತೆಗಳ ಸೇವಕರನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವಾಗಲೂ ಕಾಣಬಹುದು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ ಕ್ರಿಶ್ಚಿಯನ್ನರಲ್ಲಿ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಹೆರದಿದ್ದರೂ ಮದರ್ ಸುಪೀರಿಯರ್ (ಮಹಾತಾಯಿ) ಎಂತಲೋ ಫಾದರ್ (ಪಾದರಿ) ಎಂತಲೋ ದೇವರ ಸೇವಕರೆನ್ನುವವರು ತಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ.

ಮಗು ತನ್ನ ಪೋಷಕರ ಮೇಲಿಟ್ಟಿರುವ ಪರಿಪೂರ್ಣ ನಂಬಿಕೆಯಿಂದಾಗಿ ಹೇಗೆ ಸಂಕಟ ಬಂದಾಗಲೆಲ್ಲ ತನ್ನ ಪೋಷಕರ ಬಳಿಗೋಡುತ್ತದೆಯೋ ಹಾಗೆಯೇ ತರ್ಕ ವಿಚಾರಗಳನ್ನು ಒಂದು ಕ್ಷಣ ಬದಿಗೊತ್ತಿ ಇಂತಹ ಮಹಾಶಕ್ತಿ, ಮಹಾಪೋಷಕರನ್ನು ನೆರವಿಗೆ ಕರೆಯುವ ಯಾರೂ ಈ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ, ಬಾಲ್ಯದ ದಿನಗಳತ್ತ ಮರಳುವುದರಿಂದ ಮಹತ್ತರ ಖುಷಿಯನ್ನು ಕಾಣುವರು.  ಈ ಮಹಾಪೋಷಕರು ರಕ್ತಮಾಂಸದ ಮೂರ್ತಿಗಳಾಗದೇ ಇರುವುದರಿಂದ ಸಾಮಾನ್ಯ ಪೋಷಕರಲ್ಲಿರುವ ಲೋಪದೋಷಗಳು ಅವರಲ್ಲಿ ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ವಿಶೇಷ ಸಭೆ, ಸಮಾರಂಭಗಳನ್ನು ಏರ್ಪಡಿಸುವ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಗಳ ಮೂಲಕ ತಮ್ಮ ‘ಮಕ್ಕಳಿಗೆ’ ತಮ್ಮ ಸಂದೇಶಗಳನ್ನೂ, ಪ್ರವಚನಗಳನ್ನೂ ಇವರು ತಲುಪಿಸುವರು. ಈ ಸಭೆ, ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಆಸ್ತಿಕ ಭಕ್ತರು ಒಬ್ಬರಿನ್ನೊಬ್ಬರನ್ನು ಮೀರಿಸುವಂತಹ ಭಕ್ತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತಾ ಒಟ್ಟಾಗಿ ದಿವ್ಯೋನ್ಮಾದ ಪಡೆಯಬಲ್ಲರು.

ಮಕ್ಕಳ ಸೋಗು ತೋರುವ  ಈ ಬೆಳೆದವರು ಅನುಭವಿಸುವ ಭಾವಗಳು ನೈಜವೇ ಸರಿ. ತಮ್ಮ ದೇವರುಗಳನ್ನು ಗೌರವಿಸಲು ಒಟ್ಟುಗೂಡುವ  ಭಕ್ತರುಗಳು ತಮ್ಮೊಳಗಿಂದ ಖುಷಿಯ ಅಲೆ ಹಾಯುವುದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವರು. ಅಪ್ಪಟ ಆಸ್ತಿಕರ ಈ ಬಗೆಯ ಭಕ್ತಿಯೋನ್ಮಾದವನ್ನು ಕಡೆಗಣಿಸಲಾಗದು. ಇದು ಮಾನವನಲ್ಲಿ ವಿಕಾಸದಲ್ಲಿ ‘ನಿಯೊಟೆನಿ’ ವಿದ್ಯಮಾನವಿರುವುದನ್ನು ಒತ್ತಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಬಾಲ್ಯಾವಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೂ ಪ್ರೌಢ ಗುಣಗಳನ್ನು ಜೀವಿಗಳು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದನ್ನು ನಿಯೊಟೆನಿ ಎನ್ನುವರು. ಅರುಳು ಮರುಳಾಗುವ ವಯಸ್ಸಾದರೂ ನಾವೆಲ್ಲರೂ ‘ಅವನ’ ಮಕ್ಕಳಂತೆಯೇ ಆಡುತ್ತೇವಲ್ಲವೇ?

DEVOUT HAPPINESS

The Believer

Deeply religious individuals claim to find a special kind of spiritual happiness  they experience their most reverent moments. In their quieter moods, their joy is akin to Tranquil Happiness, but in the fervour of their more passionate forms of worship, their happiness is much more active – and sometimes, even frenetic. When two million Muslim pilgrims reach Mecca or great throngs of Christians arrive at Lourdes, many of the participants experience a mood of religious ecstasy as they find themselves succumbing to feelings of overwhelming devotion to their respective deities. The mental bliss that suffuses them at these times requires some sort of explanation.

 

The key element in this type of happiness is a total, blind faith in the tenets of a particular religion. If analytical thought, reasoned discussion, scientific debate, or even everyday common sense entered the scene, all would be lost. The deities involved must be almighty and all-powerful and their divine will must be obeyed at all times. A mass demonstration by the faithful followers of their devotion to their particular god-figure provides the best chance for experiencing the breathless passion of sacred or spiritual happiness.

 

Essentially what is happening in such cases is a switching on, at full blast, of long-lost infantile security, taken from those moments when a tiny child feels the great upwelling of happiness in the tender, loving embrace of a protective, all-powerful parent. This is something that we all secretly miss more and more as we grow up, and which we unconsciously continue to desire throughout our lives. Our matured egos and our adult responsibilities force us to suppress our desire to cry out for parental aid. But if we can find a new kind of symbolic super-parent, then  we can once again enjoy a – now transformed – infantile role.

 

It is no accident therefore that, for thousands of years, the major deities have been known by parental titles such as The Mother Goddess, The Great Mother, The Earth Mother and, later on, after an unfortunate sex-change, as God the Father. This use of maternal and paternal names when referring to the deities has also been borrowed by some of their servants, as in the cases of ( childless) Mother Superiors and (childless) priests who call themselves Fathers.

 

Any individual who is capable of momentarily suspendingreason and of calling upon a supernatural super-parent for help may be able to find greathappiness in this reversion to the trusting days of infancy, when the small child has complete faith inits biological parents and immediately runs to them whenever trouble strikes. Because the sacred super-parents are never present in the flesh, they are incapable of demonstrating any of the usual weaknesses of real human parents. They remain aloof, with their messages and their teachings passed on to their ‘children’ by astute middlemen who organize special ceremonial gatherings at which the faithful can work one another up into a shared passion of zealous devotion and

divine frenzy.

 

The sensations experienced by these adult pseudochildren are real enough. The faithful do feel waves of joy pass through their bodies as they join together in honouring their god-figures, and the Devout Happiness of true believers cannot be overlooked. It underlines, yet again, the extent to which human evolution has been a neotenous trend, neoteny being the process by which ananimal achieves adult status while juvenile qualities. We are ‘all God’s children’, it would seem – even when we are in our dotage.

 

ಸಂತೋಷದ ಸ್ವರೂಪ – ಸಂತೋಷದ ಬಗೆ 12

ಪ್ರಶಾಂತ ಆನಂದ

ಧ್ಯಾನಿ

ಪ್ರಪಂಚದ ಎಲ್ಲ ಗೋಜುಗಳನ್ನೂ ಮರೆತು ಒಂಟಿಯಾಗಿ ಧ್ಯಾನಸ್ತನಾದಾಗ ದೊರೆಯುವ ಖುಷಿ ಇದು. ಆಂತರಿಕ ಶಾಂತಿಯನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು ಧ್ಯಾನಸ್ತನ ಉದ್ದೇಶ. ಇದು ಹಿಂದಿನ ಬಗೆಯ ಖುಷಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದೇ ಆದರೂ ಸಾಂಸಾರಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ದೂರವಿಡುವುದಲ್ಲ.  ಇದು ಪ್ರಪಂಚದ ಗೊಡವೆಯನ್ನು ದೂರವಿಟ್ಟು ಧಾರ್ಮಿಕ ಅಥವಾ ತಾತ್ವಿಕ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ ತನ್ನೊಳಗನ್ನು ನೋಡುವುದಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ್ದು. ಹಲವರಿಗೆ ಇದು ಮನುಷ್ಯನ ಸಹಜ ಗುಣವಲ್ಲವೆನ್ನಿಸಬಹುದು.  ಮನುಷ್ಯರು ಸಹಜವಾಗಿಯೇ ಕುತೂಹಲ ಹಾಗೂ ಚೈತ್ನಯಶೀಲತೆಯಿರುವ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ, ಶ್ರಮಿಕ,ಶೋಧ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು.  ಮನಸ್ಸನ್ನು ಬರಿದಾಗಿಸಿದರೆ ಉನ್ನತ ಪ್ರಜ್ಞಾವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪಡೆಯಬಹುದೆನ್ನುವ ಕಲ್ಪನೆ ವಿಕಾಸವಾದದ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಒಪ್ಪುವುದು ಕಷ್ಟವೇ.  ಧ್ಯಾನಸ್ಥರು ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ಖುಷಿಯಾಗಿದ್ದಾರೆಂದು ತೋರಿದರೂ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲರಾದ ಸಾಮಾನ್ಯರಿಗೆ ಚಟುವಟಿಕೆಯಿಂದಿರುವ ಉಳಿದವರೇ ಹೆಚ್ಚು ಖುಷಿಯಾಗಿರುವಂತೆ ತೋರಬಹುದು.

ಧ್ಯಾನಿಯ ಪ್ರಪಂಚವೆಲ್ಲ ಪ್ರಶಾಂತತೆಯಿಂದಿರಬಹುದು. ಆದರೆ ನಮ್ಮಂತಹವರಿಗೆ ಇದು ಬಲು ಜಡವೆನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಭಾವೋನ್ಮಾದವಿಲ್ಲ, ಹರ್ಷೋಲ್ಲಾಸವಿಲ್ಲ. ಕೇವಲ ಪ್ರಶಾಂತ ವೈರಾಗ್ಯದ ಭಾವನೆಯಷ್ಟೆ ಇದೆ ಎನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ವೈರಾಗ್ಯದಲ್ಲೇ ಧ್ಯಾನಿಗಳು ನೆಮ್ಮದಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರಬಹುದು. ಸಂಸಾರದ ತಾಪತ್ರಯಗಳಿಂದ ದೂರವಿಟ್ಟು ಇದು ಕೆಲವರಿಗೆ ಒಳ್ಳೆಯ ಫಲ ನೀಡುತ್ತದೇನೋ. ನನಗಂತೂ ಇದು ಹೊಸ ಆಂತರಿಕ ಸತ್ಯಾನ್ವೇಷಣೆಯ ಬದಲು ವಾಸ್ತವದಿಂದ ಓಡಿಹೋಗುವ ಹಾದಿ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ನನಗೂ, ಹಾಗೆಯೇ ಬಹುತೇಕ ಮಾನವರಿಗೆ, ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ತಿರಸ್ಕರಿಸಲು ಹೇಳುವ ಆತ್ಮಾವಲೋಕನದ ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರಕ್ಕಿಂತಲೂ ಸಂಭ್ರಮದ ಸ್ಥಳ ಎನಿಸುತ್ತದೆ ಈ ಪ್ರಪಂಚ. ನಿಜ ಹೇಳಬೇಕೆಂದರೆ, ಈ ಬಗೆಯ ಪ್ರಶಾಂತ ಆನಂದವನ್ನು ಹುಡುಕುವವರು ಒಂದು ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ನಮ್ಮೆಲ್ಲರಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಲಾಭ ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಮಾನವ ಸಹಜ ಕುತೂಹಲವನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲ ದೂರವಿಡಬಲ್ಲಂತಹ ಪ್ರಶಾಂತ ಸ್ವಭಾವದವರಾಗಿದ್ದು, ಧ್ಯಾನದಲ್ಲಿ ಸಫಲರಾದರೆ ಅವರು ನಮಗೆಲ್ಲರಿಗಿಂತಲೂ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯ ಆನಂದವನ್ನು ಅನುಭವಿಸಬಲ್ಲರು.

ಸಾಮಾನ್ಯ ಕ್ರಿಯಾಶೀಲ ಮನುಷ್ಯರಿಗೆ ಸುದೀರ್ಘವಾದ ನಿರೀಕ್ಷೆಯ ಮಧ್ಯೆ ಅಲ್ಲಲ್ಲಿ ಗಾಢವಾದ ಖುಷಿಯ ಅಲೆಗಳಷ್ಟೆ ಪ್ರಾಪ್ತವಾಗುತ್ತವೆ. ಧ್ಯಾನಿಗಳು ನಿಜಕ್ಕೂ ತಮ್ಮ ಆತ್ಮಾವಲೋಕನದಲ್ಲಿ ಖುಷಿ ಕಾಣುವುದು ಸಾಧ್ಯವಾದರೆ ಅವರು ಬಲು ದೀರ್ಘ ಕಾಲ ಖುಷಿಯಾಗಿ ಇರಬಲ್ಲರು. ಬುದ್ಧ ತನ್ನ ಬೋಧನೆಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಚೆನ್ನಾಗಿ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆತನ ಬೋಧನೆಯ ಕೇಂದ್ರ ತತ್ವ ‘ಮಧ್ಯಮ ಮಾರ್ಗ’ ವನ್ನು ಹೀಗೆ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ವಿವರಿಸಬಹುದು. ತಮ್ಮ ಆಸೆಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿರಾಕರಿಸುವುದರಿಂದಾಗುವ ಆತ್ಮಹಾನಿಗೂ, ಆಸೆಗಳ ಬೆಂಬತ್ತಿ ಸಂಕಟವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವವರನ್ನೂ ಕಂಡ ಬುದ್ಧನಿಗೆ ಇವೆರಡರ ನಡುವಿನ ಮಧ್ಯಮ ಮಾರ್ಗ ಗೋಚರಿಸಿತು. ತಮ್ಮ ಆಸೆಗಳನ್ನೇ ತ್ಯಜಿಸಿಬಿಡುವುದೇ ಈ ಮಾರ್ಗ.  ಬೇರೆ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ಬುದ್ಧ ವಿರಾಗಿಯ ಕಠಿಣ ನಿರಾಕರಣೆಯನ್ನೂ ಹಾಗೂ ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ನಿರಾಶೆಗಳನ್ನು ಹೊತ್ತು ತರುವ ಭೋಗಿಯ ಜೀವನವನ್ನೂ ಬೇಡವೆಂದು, ಇವೆರಡೂ ವಿಪರೀತಗಳ ನಡುವಿನ ಮಾರ್ಗದ ಮೇಲೆ ಗಮನವಿತ್ತ. ಸಿನಿಕರಿಗ ಇದು ಎಲ್ಲವೂ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಹೊಂದಾಣಿಕೆಯ ತತ್ವವೆಂದು ತೋರುತ್ತದೆ. ಕುಡಿತ ತಪ್ಪಲ್ಲ ಅತಿಯಾಗಿ ಕುಡಿದರೆ ಯಕೃತ್ತಿಗೆ ಹಾನಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಮುಂತಾಗಿ ಘೋರ ನಿರ್ಬಂಧಗಳ ಬದಲಿಗೆ ಮಿತಿಯಾಗಿ ಕಡಿವಾಣ ಹಾಕುವುದು ಹಾಗೂ ಲಂಪಟತನದ ಬದಲಿಗೆ ಅಲ್ಪಲೋಲುಪನಾಗಿರುವ ಕಲ್ಪನೆ ಸಿನಿಕರಿಗೆ ಬರಬಹುದು.

ಆದರೆ ಬುದ್ಧನ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿದ್ದುದು ಅದಲ್ಲ. ಆತ ಆಸೆ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿರುವುದನ್ನ ಮಧ್ಯಮ ಮಾರ್ಗವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಿಲ್ಲ.  ಆಸೆಯನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆಂದಿದ್ದ. ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಷೇಧ ಹಾಗೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ಭೋಗಗಳೆರಡು ವಿಪರೀತ ವೈರುಧ್ಯಗಳೆಂದೂ, ಇವುಗಳ ನಡುವೆ ಎಲ್ಲೋ ಆಸೆಗಳೇ ಇಲ್ಲದ ತಟಸ್ಥ ಸ್ಥಿತಿಯೂ ಇದೆ ಎಂದು ಬುದ್ಧ ಕಂಡಿದ್ದ. ಅಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಶಾಂತಿ ಇದ್ದು ಗಾಢವಾದ ಮುಕ್ತ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾವವಿರುವ ನಿರ್ವಾಣ ಸ್ಥಿತಿ ದೊರೆಯುತ್ತದೆ.  ಧ್ಯಾನಿಗೆ ಇದು  ಪ್ರಸನ್ನತೆಯ ಖುಷಿಯನ್ನು ತರುತ್ತದೆಂದರೆ ತಾರ್ಕಿಕವಾಗಿ ಅದು ಕ್ಷಣಿಕ ಸುಖಕ್ಕಿಂತಲೂ ದೀರ್ಘಲಾಭ ತರುವಂಥದ್ದಷ್ಟೆ. ನಾವುಗಳು ಆಗೊಮ್ಮೆ ಈಗೊಮ್ಮೆ ಕಾಣುವ ಉತ್ಕಟ ಸಂತೋಷದ ಆ ಕ್ಷಣವನ್ನು ಹೀಗೆಯೇ ದೀರ್ಘಕಾಲ ಉಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಸಾಧ್ಯವೆನ್ನುವುದು ಅನುಮಾನ.

ಪ್ರಶಾಂತ ಖುಷಿಯೆನ್ನುವುದು ಯಾಕೋ ಸಾವಿನಷ್ಟು ಸಂಕಟಕರವಲ್ಲದ  ಪ್ತಶಾಂತ ಮರಣ ಎನ್ನಿಸುತ್ತದೆ.

——————-

“ನಾವು ಆಗೊಮ್ಮೆ, ಈಗೊಮ್ಮೆ ಕಾಣುವ…. ಅನುಮಾನ”. ಈ ವಾಕ್ಯದ ಭಾಷಾಂತರ ಬಹಳ ಕಷ್ವವೆನ್ನಿಸಿತು. ಬಹುಶಃ ಮಾರಿಸ್ ಕೂಡ  ಇಲ್ಲಿ ಗೊಂದಲಮಯವಾಗಿಯೇ ಬರೆದಿರುವಂತಿದೆ. ಈ ಗೊಂದಲವನ್ನು ಅನುವಾದದಲ್ಲಿ ನಿವಾರಿಸುವುದು ಹೇಗೆ? ಮೂಲದ ಆಶಯವೇ ತಿಳಿಯದಿದ್ದಾಗ ಇದು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ.

_________________

TRANQUIL HAPPINESS

The Meditator

This is the form of happiness that is obtained by contemplation and isolation from the cares of the world. The meditator’s goal is to find an inner peace. It is related to the last category, but here there is a deliberate philosophical or religious shutting out of the rest of the world and a turning in on oneself, rather than a temporary side-stepping of worldly problems. To many people, this type of happiness appears out of tune with true human nature. If human beings are, by their very nature, active, striving, exploratory individuals, full of curiosity and energy, the idea that higher states of consciousness can be obtained by letting the mind go blank is hard to understand from an evolutionary point of view. To typically energetic individuals, it seems that, even if the meditators are having a happy time inside their skulls, it is more likely that everyone else is having a much better time outside, where the action is.

The meditator’s world may be pervaded by a sense of serenity, but this is too passive for most of us. There is no surge of emotion, no joyous elation: merely a quiet feeling of detachment. Within that detachment the meditators may well experience a sense of calm; for some people, this could be enormously rewarding, shutting them off from the cares of the world. But for me this amounts to an escape from reality rather than the discovery of a new, inner reality. For me, and I suspect for the majority of human beings, the world is too exciting a place to be shut off by an inwardlooking philosophy. To be fair, those who practice the pursuit of tranquil happiness as a serious preoccupation do have one advantage over the rest of us. If they have a sufficiently serene type of personality, one that allows them to switch off human curiosity for long periods of time, they can, if they are successful in their meditations, achieve a more prolonged state of happiness than the rest of us.

 

For the more typically active human beings, there are long stretches of anticipation with only occasional peaks of intense, surging happiness. But if meditators can truly find happiness in their inner searching, then they can, in theory, sustain this for much longer periods of time. This is summed up well in the teachings of Buddha. The key to his philosophy is ‘The Middle Way’, which has been summarized as follows: ‘Realizing both the self-destructiveness of those who deny their desires and the misery of those who follow their desires, the Buddha saw that there is a Middle Path, which is simply to lose one’s desires: In other words, the Buddha rejected the masochism of self-denial and the many inevitable disappointments of the out-and-out hedonist, and focused on the central zone between these two extremes. Viewed cynically, this is no more than a philosophy of compromise, of ‘moderation in all things’: the idea that one drink is good for you but twenty will rot your liver, etc., mild restraints instead of savage ones, or mild indulgences instead of debauched ones.

 

But that is not quite what the Buddha had in mind. He did not envisage The Middle Way as a moderate expression of desire, but rather of the loss of desire altogether. Rather than seeing the ‘spectrum of desire’ as a kind of scale, from totally inhibited to totally unleashed, he saw it instead as two opposed extremes between which there is a completely neutral point where no desire exists at all. In that region, the mind finds peace and a state of Nirvana: a deep inner feeling of freedom and nonattachment. If this can bring tranquil happiness to the meditator, then in theory it has the advantage of being long-lasting rather than fleeting. But whether it is possible to maintain, over a long  period, the intensity of the surge of joy that the rest of us feel when we experience a peak. moment of happiness, seems doubtful.

 

Tranquil happiness, it has to be said, sounds rather like the peace of death without any of the unpleasantness of dying.

ಯಾವ ದೀಪಗಳು ಹಿತ ಕೀಟಗಳಿಗೆ?

ಬಿರು ಬೇಸಗೆ ಕಳೆದು ಮೊದಲ ಮಳೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ತಣಿಸಿದ ಮರುದಿನವೇ ಒಂದು ವಿಚಿತ್ರ ಕಾಣುತ್ತೇವಷ್ಟೆ. ಸಂಜೆ ದೀಪ ಹೊತ್ತಿಸಿದ ಕೂಡಲೇ ದೀಪಕ್ಕೆ ಮುತ್ತಿಕೊಂಡು ಮುಸುಕು ಹಾಕಿಬಿಡುವ ಹಾರುವ ಇರುವೆಗಳ ಮೋಡ ಎಲ್ಲಿಂದಲೋ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಮುಂಜಾವು ವಾಕಿಂಗ್ ಹೋಗುವಾಗ ಪಾರಿಜಾತ ಮರದ ಕೆಳಗೆ ಹೂಗಳು ಉದುರಿರುವುದನ್ನು ನೋಡುವುದರ ಜೊತೆಗೇ ದೀಪದ ಕಂಭದ ಕೆಳಗೆ ರೆಕ್ಕೆ ಇರುವೆಗಳ ಹಾಸನ್ನೂ ನೋಡುತ್ತೇವೆ. ಈ ಕೀಟಗಳು ದೀಪಗಳನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಂಡು ಬಂದು ಸಾಯುವುದೇಕೆ ಎನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆ ಕೆಲವರ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಾದರೂ ಎದ್ದಿರಲೇ ಬೇಕು.

ಕೀಟಗಳಿಗೂ ದೀಪಗಳಿಗೂ ಅದೇನೋ ಅವಿನಾಭಾವ ಸಂಬಂಧ. ಬೆಂಕಿಗೆ ಮುತ್ತು ಕೊಟ್ಟ ಪತಂಗದ ಹಾಗೆ ಎಂದು ಕೇಳಿಲ್ಲವೇ? “ನಿಲ್ಲು ನಿಲ್ಲೇ ಪತಂಗ, ಬೇಡ,ಬೇಡ ಬೆಂಕಿಯ ಸಂಗ,” ಎಂದು ಕವಿ ಎಷ್ಟೇ ಹೇಳಿದರೂ ಪತಂಗ ನಿಲ್ಲದು. ಪತಂಗವಷ್ಟೆ ಅಲ್ಲ, ಹಲವು ಬಗೆಯ ಸೊಳ್ಳೆಗಳು, ನುಸಿ, ರೆಕ್ಕೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಂಡ ಗಂಡು ಇರುವೆಗಳು, ದುಂಬಿ, ನಾರುವ ದುಂಬಿ, ಹೆಸರೇ ಗೊತ್ತಿಲ್ಲದ ನೂರಾರು ಬಗೆಯ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಕೃತಕ ಬೆಳಕು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತದೆ.

ಬೆಳಕಿನಿಂದ ಆಕರ್ಷಿತವಾಗುವ ಒಂದು ಕೀಟ.  ಇದಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಏನೆಂದು ಹೆಸರು? ಯಾರಿಗಾದರೂ ಗೊತ್ತೇ?

ಇದಕ್ಕೆ ನಿಜವಾದ ಕಾರಣವೇನೆಂದು ಹೇಳಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಿಲ್ಲ. ಗೊತ್ತಿರುವುದೆಲ್ಲ ಇಷ್ಟೆ. ಬಹುತೇಕ ಕೀಟಗಳು ದಿಕ್ಕು ಗುರುತಿಸಲು ಒಂದೋ ಸೂರ್ಯನ ಅಥವಾ ಚಂದ್ರನನ್ನು ಅನುಸರಿಸುತ್ತವೆ. ಇವುಗಳ ಕಣ್ಣು ಎಷ್ಟು ಸೂಕ್ಷ್ಮವೆಂದರೆ ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಇವುಗಳಿಗೆ ಬೇರೆಯದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಬೆಳಕಿನ ಅಲೆಗಳು ಕಂಪನ ಯಾವ ದಿಕ್ಕಿನಲ್ಲಿದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಕೀಟಗಳ ಕಣ್ಣು ಕಾಣಬಲ್ಲದು. ಈ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮಾನವನ ಕಣ್ಣಿಗಿಲ್ಲ.  ಇದರ ಫಲ: ದಟ್ಟ ಮೋಡಗಳ ನಡುವೆ ಸೂರ್ಯ ಮರೆಯಾಗಿದ್ದರೂ ಬೆಳಕಿನ ಅಲೆಗಳ ಕಂಪನದ ದಿಕ್ಕನ್ನು ಗಮನಿಸಿ ಇವು ಸೂರ್ಯನಿರುವ ಎಡೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಲ್ಲವು. ರಾತ್ರಿ ಚಟುವಟಿಕೆ ತೋರುವ ನಿಶಾಚರಿ ಕೀಟಗಳಿಗೆ ಚಂದ್ರನೇ ದಾರಿದೀಪ.

ಬೆಳಗಿನ ಹೊತ್ತು ಸೂರ್ಯನ ಪ್ರಖರ ಬೆಳಕಿನಿಂದಾಗಿ ನೀವು ಬೇರಾವುದೇ ದೀಪ ಹೊತ್ತಿಸಿಟ್ಟರೂ ಅದು ಮಂಕುದೀಪವಷ್ಟೆ! ಹೀಗಾಗಿ ಕೃತಕ ದೀಪಗಳಿಂದ ಕೀಟಗಳಿಗಾಗುವ ಗೊಂದಲ ನಮಗೆ ಬೆಳಗ್ಗಿನ ಹೊತ್ತು ಕಾಣುವುದಿಲ್ಲ. ರಾತ್ರಿ ದೀಪ ಹೊತ್ತಿಸಿದಾಗ ಅವನ್ನೇ ಚಂದ್ರನೆಂದು ಭ್ರಮಿಸಿ ಕೀಟಗಳು ಅತ್ತ ಹಾರಿ ಬರುತ್ತವೆ. ಇನ್ನು ರೆಕ್ಕೆ ಇರುವೆಯಂತಹ ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಜೀವನವೇ ಕ್ಷಣಿಕ. ಅವು ಅನ್ನಾಹಾರ ಸೇವಿಸಲಾರವು. ದೇಹದಲ್ಲಿ ಕಸುವೆಷ್ಟಿದೆಯೋ ಅಷ್ಟೇ ಅವುಗಳ ಹಾರಾಟ.  ಕೃತಕ ಬೆಳಕಿನಿಂದಾಗಿ ಗೊಂದಲಗೊಂಡು ಅತ್ತ ಹಾರಿ ಬಂದ ಅವು ದಿಕ್ಕು ತಿಳಿಯದೇ ಅಲ್ಲಲ್ಲೇ ಗಿರಕಿ ಹೊಡೆಯುತ್ತವೆ. ಕಸುವುಗುಂದಿ ಕಾಲನ ವಶವಾಗುತ್ತವೆ. ದೀಪದ ಕಂಭದ ಕೆಳಗಿನ ಇರುವೆ ಹಾಸಿಗೆ ಇದೇ ಕಾರಣ.

ಅದೆಲ್ಲ ಸರಿ. ಈ ಹಿಂದೆ ಕೇವಲ ಬುಡ್ಡಿ ಬೆಳಕೋ, ಬಲ್ಬ್ ಬೆಳಕೋ ಇರುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈಗ ಹಾಗಿಲ್ಲ. ಹತ್ತಾರು ಬಗೆಯ ದೀಪಗಳಿವೆ. ಪಾದರಸ, ಸೋಡಿಯಂ, ನಿಯಾನ್ ಅನಿಲಗಳಿರುವ, ಫ್ಲೂರೆಸೆಂಟ್ ದೀಪಗಳು, ನೂರು ವರ್ಷ ಹಳೆಯ ಬಲ್ಬ್ ದೀಪಗಳು, ಹತ್ತು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿ ಅಷ್ಟೇ ಬೇಗನೆ ಮೂಲೆಗುಂಪಾಗುತ್ತಿರುವ ಸಿಎಫ್ ಎಲ್ ಗಳು ಹಾಗೂ ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಪ್ರಚಾರ ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಎಲ್ ಇ ಡಿ ಬಲ್ಬುಗಳು. ಇವೆಲ್ಲವೂ ಬೆಳಕನ್ನು ಸೂಸುವ ವಿಧಾನಗಳು ವಿಭಿನ್ನ. ಹಾಗೆಯೇ, ಇವುಗಳಿಂದ ಸೂಸುವ ಬೆಳಕಿನ ಗುಣಗಳೂ ವಿಭಿನ್ನ. ಬಲ್ಬು ಹಳದಿ ಬಣ್ಣ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಬೆಳಕನ್ನು ಸೂಸುತ್ತದೆ. ನಿಯಾನ್ ದೀಪಗಳು ಯಾವ ಬಣ್ಣವನ್ನು ಬೇಕಾದರೂ ಸೂಸಬಲ್ಲವು. ಸೋಡಿಯಂ ದೀಪಗಳು ತುಸು ಹೆಚ್ಚೇ ನೇರಳಾತೀತ ಕಿರಣಗಳನ್ನು ಚೆಲ್ಲುತ್ತವೆ. ಸಿಎಫ್ ಎಲ್ ಮತ್ತು ಎಲ್ ಇ ಡಿ ದೀಪಗಳು ಬೆಳಕಿನಲ್ಲಿ ನೀಲಿ ಬೆಳಕಿನ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆ.  ಇದಲ್ಲದೆ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ಪಡೆದ ‘ಬಗ್’ ದೀಪಗಳೂ ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಇವೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಯಾವ ಬಲ್ಬು ಕೀಟಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಬಲ್ಲದು? ಅಥವಾ ಎಲ್ಲ ದೀಪಗಳೂ ಒಂದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತವೆಯೋ?

ಎಲ್ ಇ ಡಿ ಬಲ್ಬುಗಳು ಇದನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವುದು ಕಡಿಮೆ. ಇದರ ಹೆಸರೇನಿರಬಹುದು?

ಇದು ಕೌತುಕದ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಮೊನ್ನೆ ಅಮೆರಿಕೆಯ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ಫಾರ್ ಅಡ್ವಾನ್ಸ್ ಮೆಂಟ್ ಆಫ್ ಸೈನ್ಸ್ ನ ಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಹೀಗೊಂದು ಪ್ರಶ್ನೆಗೆ ಉತ್ತರ ಹುಡುಕುವ ಸಂಶೋಧನೆಯ ವಿವರಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚೆ ಯಾಯಿತು. ಮೈಖೇಲ್ ಜಸ್ಟಿಸ್ ಎನ್ನುವ ಕೀಟತಜ್ಞ ಬೇಸಗೆಯ ತಿಂಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿದಿನ ರಾತ್ರಿ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ. ಆರು ಬಗೆಯ ದೀಪಗಳನ್ನು ಬೇರೆ, ಬೇರೆಡೆ ಹೊತ್ತಿಸಿಟ್ಟ. ಈ ದೀಪಗಳ ಬಳಿ ಬಂದ ಕೀಟಗಳು ಜಾರಿ ಬೀಳುವಂತೆ ಈತನ ಸಾಧನವಿತ್ತು. ಇದರಲ್ಲಿ ಬಿದ್ದ ಕೀಟಗಳ ಬಗೆ ಹಾಗೂ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿ, ಎಂತಹ ಕೀಟಗಳು ದೀಪಗಳ ಬಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಬರುತ್ತವೆ. ಯಾವ ದೀಪದ ಬಳಿ ಹೆಚ್ಚು ಕೀಟಗಳು ಬರುತ್ತವೆ ಎಂದು ಲೆಕ್ಕ ಹಾಕಿದ.

ಫಲಿತಾಂಶ: ಬಲ್ಬ್ ದೀಪಗಳು ಅತಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸಿದುವು. ಕೀಟಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ ಎಂದು ಪ್ರಚಾರ ಪಡೆದ ‘ಬಗ್’ ದೀಪಗಳಿಗೆ ಎರಡನೆಯ ಸ್ಥಾನ! ಕೊನೆಯ ಸ್ಥಾನ: ಎಲ್ ಇ ಡಿ ಬಲ್ಬುಗಳದ್ದು. ಬಹುಶಃ ಎಲ್ ಇ ಡಿ ಬಲ್ಬುಗಳು ಸೂಸುವ ಬೆಳಕಿನ ಗುಣ ಕೀಟಗಳಿಗೆ ಇಷ್ಟವಾಗದಿರಬಹುದು ಎನ್ನುವುದು ಜಸ್ಟಿಸ್ ನ ತರ್ಕ. ‘ಬಗ್’ ದೀಪಗಳಂತೂ ಬೇರೆಲ್ಲ ಬಲ್ಬ್ ಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಕೆಲವು ಬಗೆಯ ಕೀಟಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದುವು. ಹಾಗೆಯೇ ಕಚ್ಚಿ ನೋವುಂಟು ಮಾಡುವ “ಇಯರ್ ವಿಗ್” ನಂತಹ ಕೀಟಗಳನ್ನೂ ಇವು ಹೆಚ್ಚು ಸೆಳೆದುವು.

ಅಂದರೆ ಇನ್ನು ಮನೆಯ ಮುಂದೆ, ಓದುವ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಅಥವಾ ಎಲ್ಲಿ ಕೀಟಗಳ ಬಾಧೆ ಬೇಡವೆನ್ನಿಸುತ್ತದೆಯೋ ಅಲ್ಲಿ ಎಲ್ ಇ ಡಿ ದೀಪಗಳನ್ನು ಹಾಕುವುದು ಒಳ್ಳೆಯದು ಎನ್ನೋಣವೇ? ಅಥವಾ ಇದು ಕೇವಲ ಅಮೆರಿಕೆಯ ಕೀಟಗಳಿಗಷ್ಟೆ ನಿಜವೋ? ನಮ್ಮೂರ ಕೀಟಗಳ ಆಯ್ಕೆ ಬೇರೆ ಇರಬಹುದೋ?

ಆಕರ: http://www.aaas.org/abstract/light-pollution-and-insects-insect-attraction-various-types-residential-lights?_ga=1.24804538.1671817005.1396291853

 

ಸಂತೋಷದ ಸ್ವರೂಪ- ಸಂತೋಷದ ಬಗೆ 11

ಆಯ್ದ ಖುಷಿ

ವಿಮನಸ್ಕ

ಇದು ಸುತ್ತಲಿರುವ ಭಯ-ಆತಂಕಗಳನ್ನು ಅಲಕ್ಷಿಸುವ ಖುಷಿ ಇದು. ಖಿನ್ನತೆಯಿಂದ ಬಳಲುವ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಬದುಕಿನ ಘೋರ ವಾಸ್ತವತೆಯನ್ನು ಹಾಗೂ ಜೀವನದ ನೋವುಗಳನ್ನು ಕಾಣುತ್ತಿರುವವರು ತಾವಷ್ಟೆ ಎಂದೂ, ಖುಷಿ-ಸಂತೋಷದಿಂದಿರುವವರು ಇದನ್ನುಕಾಣುತ್ತಿಲ್ಲ ಅಥವಾ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ಅವಗಣಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದು ಭಾವಿಸಿರುತ್ತಾರೆ. ಹಸಿವಿನಿಂದ ಸಾವನ್ನಪ್ಪುತ್ತಲಿರುವವರು, ಸೆರೆಯಲ್ಲಿ ಹಿಂಸೆಯನ್ನನುಭವಿಸುತ್ತಿರವವರು, ಪ್ರಾಣಿಗಳ ಮೇಲೆ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಯುತ್ತಿರುವುದು, ಮಲಿನಗೊಂಡ ಪರಿಸರ ಹಾಗೂ ಇನ್ಯಾವುದೇ ದುರಂತ ವಿಷಯದಲ್ಲೂ ಕೋಟ್ಯಂತರ ಮಂದಿ ನೋವನ್ನನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವಾಗ ಯಾರಾದರೂ ಹೇಗೆ ಖುಷಿಯಾಗಿರುತ್ತಾರೆನ್ನುವುದು ಅವರಿಗೆ ಅರ್ಥವಾಗದ ವಿಷಯ. ಇದು ಸಂತಸವನ್ನೇ ಹಲವರು ತೆಗಳುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ. ಐನ್ಸ್ಟೀನ್ ಕೂಡ ಸಂತೋಷವನ್ನು “ಕೊಳಚೆಯ ಆದರ್ಶ” ಎಂದು ಕರೆದಿದ್ದಾರೆ. ನೀವು ಈ ಪ್ರತಿಭಾನ್ವಿತರ ಹಳೆಯ ಛಾಯಾಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ನೋಡುವಾಗ ಆತನ ಆ ಖಿನ್ನ ಮುಖದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ನಗುವನ್ನು ಕಾಣಲಾರಿರಿ.  ಸಂತೋಷವಾಗಿರುವುದಕ್ಕೆ ಬೇಕಾದ್ದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜ್ಞಾನಿಯಾಗಿದ್ದರಾತ. ಪ್ರತಿ ಕ್ಷಣವೂ ಆ ಅರಿವಿನ ಹೊರೆ ತೂಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇವರಂತೆಯೇ ಇನ್ನೂ ಹಲವರು ಸಂತೋಷವನ್ನುಮುಗ್ಧತೆ, ಮೂರ್ಖತನ, ಮೂಢರ ಪ್ರಸನ್ನತೆ  ಹಾಗೂ ಹುಚ್ಚು ಮರೆವು ಎಂದು ಬಣ್ಣಿಸಿದ್ದಾರೆ.

ವಿಮನಸ್ಕತೆಯ ಈ ಖುಷಿಯಲ್ಲಿ ಒಳ್ಳೆಯದೂ ಇದೆ. ಕೆಟ್ಟದ್ದೂ ಇದೆ. ಒಳ್ಳೆಯದೇನೆಂದರೆ ಇಂತಹ ವಿಮನಸ್ಕತೆಯನ್ನು ತೋರುವವರ ಸಂಗ ಖುಷಿ ತರುತ್ತದೆ. ಕೆಟ್ಟದ್ದೇನೆಂದರೆ ಅವರು ತಮ್ಮ ಜೊತೆಗಿರುವವರಲ್ಲೂ ಗೊಂದಲವನ್ನುಂಟು ಮಾಡಬಲ್ಲರು. ಏಕೆಂದರೆ  ಬದುಕು ನೀಡುವ ಸವಾಲುಗಳನ್ನು  ಪರಿಗಣಿಸಲು ನಿರಾಕರಿಸುವ ಇವರು ಸದಾ ಮಹದಾನಂದದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲೇ ಇರುವರು. ರೋಮ್ ಹೊತ್ತಿ ಉರಿಯುವಾಗ ನೀರೋ ಪಿಟೀಲು ನುಡಿಸುತ್ತಿದ್ದನೆಂಬ ಹಳೆಯ ಗಾದೆ ಇಲ್ಲಿ ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ವಿಮನಸ್ಕರು ತಮ್ಮ ಸುತ್ತಲೂ ಮಹಾದುರಂತವೇ ನಡೆದರೂ ಖುಷಿಯಿಂದಿರಬಲ್ಲರು. ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ ಅದು ಅವರನ್ನು ತಾಕಿಯೇ ತಾಕುತ್ತದೆ ಎನ್ನಿ. ಆದರೆ ಆ ಕ್ಷಣಕ್ಕೆ ಅವರು ಅದನ್ನು ಅವಗಣಿಸಬಲ್ಲರು. ಅವರು ಪ್ರತಿಭಾವಂತರಾದಲ್ಲಿಅವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಮರೆಯುವುದನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಕೊನೆಗೂ ಅದು ಅವರನ್ನು ಬಾಧಿಸದೆ ಇರದು.

ನನಗೆ ಪರಿಚಯವಿದ್ದ ಕಾಡಿನ ಮಧ್ಯೆ ಗುಡಿಸಲಿನಲ್ಲಿದ್ದುಕೊಂಡು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದ ಡಚ್ ಕಲಾವಿದನೊಬ್ಬ ನನಗೆ ಒಮ್ಮೆ ಹೇಳಿದ್ದ. “ನಿತ್ಯ ಮಾಡಬೇಕಾದ್ದನ್ನೆಲ್ಲ ನಾನೇ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಏನನ್ನೂ ಸಾಧಿಸಲಾರೆ.” ಸ್ಟುಡಿಯೋವನ್ನು ಗುಡಿಸಿ, ಶುಚಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡು, ನಿತ್ಯದ ವ್ಯವಹಾರಗಳನ್ನು ತಪ್ಪದೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು, ದೈನಂದಿನ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ ಗಮನ ಕೊಡುವುದೇ ಮೊದಲಾದ ಸ್ವಸ್ಥ ಜೀವನಕ್ಕೆ ಅವಶ್ಯಕವೆಂದು ಬಹಳಷ್ಟು ಜನರು ಪರಿಗಣಿಸುವ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರೆ ಪೈಂಟ್ ಮಾಡಲು ಬೇಕಾದ ಸಮಯ ಹಾಗೂ ಉತ್ಸಾಹ ಸಿಗದೇ ಹೋಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ಅವನ ಮಾತಿನ ಅರ್ಥ. ಹಲವು ಗಂಟೆಗಳಷ್ಟು ಕಾಲ ತೀವ್ರ ಗಮನ ನೀಡಬೇಕಾದಂತಹ ಕ್ಲಿಷ್ಟಕರವಾದ ಪೇಂಟಿಂಗ್ ಶೈಲಿಯನ್ನು ಆತ ಅನುಸರಿಸುತ್ತಿದ್ದ.  ದೈನಂದಿನ ಇತರೆ ಸಂಗತಿಗಳನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸದಿದ್ದರೆ ಅವನ ಪ್ರಮುಖ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಧಕ್ಕೆಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಆದರೆ ಈತ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಮನಸ್ಕನಲ್ಲ. ಏಕೆಂದರೆ ತಾನು ಇತರೆ ವಿಷಯಗಳನ್ನು ಅವಗಣಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆಂಬ ಅರಿವು ಅವನಿಗಿತ್ತು. ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿಮನಸ್ಕತೆ ಇರುವವರಿಗೆ ತಾವೇನನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ ಎನ್ನುವ ಪರಿಗಣನೆಯೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ತನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದ ಅದನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅದನ್ನು ಅಳಿಸಿಬಿಡಬಲ್ಲರು. ಅರೆ ವಿಮನಸ್ಕತೆಯಿರುವವರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಕೆಲಸದಿಂದ ಖುಷಿ ಪಡೆಯುವಾಗಲೂ ಎಲ್ಲೋ ಮನಸ್ಸಿನ ಮೂಲೆಯಲ್ಲಿ ನಿತ್ಯದ ಬಣವೆಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಒಂದಿಷ್ಟು ಅಳುಕು ಇದ್ದೇ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದರೆ ತನ್ನ ಗುರಿಯ ಸಾಧನೆಗಾಗಿ ಅದನ್ನು ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಅಸಾಮಾನ್ಯದ ಬೆಂಬತ್ತಿ ನಡೆದು ಸಾಧಾರಣವಾದದ್ದನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುವಂತಹವರಿಗೆ ಕಲಾವಿದ ಫ್ರಾನ್ಸಿಸ್ ಬೇಕನ್ ಮತ್ತೊಂದು ಉದಾಹರಣೆ. ಬದುಕಿನ ಸಂಜೆಯಲ್ಲಿದ್ದಾಗ, ಆತನ ಚಿತ್ರಗಳು ಹಲವು ಮಿಲಿಯನ್ ಪೌಂಡುಗಳಿಗೆ ಮಾರಾಟವಾಗುತ್ತಿದ್ದಾಗಲೂ ಆತ ಸಾಮಾನುಗಳಿಂದ ಕಿಕ್ಕಿರಿದ, ಪುಟ್ಟದೊಂದು ಮಂಚವಿದ್ದ ಸ್ಟುಡಿಯೋದಲ್ಲಿಯೇ ವಾಸವಿದ್ದ. ಅಡುಗೆ ಮನೆಯಲ್ಲೇ ಸ್ನಾನದ ಕೋಣೆಯೂ ಇದ್ದು, ಸಣ್ಣ ಬಲ್ಬುಗಳಿಂದ ಬೆಳಗಿತ್ತು. ಅವನ ಎಂಭತ್ತನೇ ಹುಟ್ಟುಹಬ್ಬದಂದು ಶುಭ ಹಾರೈಸಲು ಬಂದವರು ಅವನಿಗೆ ಹೂಗುಚ್ಛಗಳನ್ನು ನೀಡಿದಾಗ ಬೇಕನ್ ಹೇಳಿದ್ದು: “ಇದೊಳ್ಳೆ ತಮಾಷೆ. ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಹೂದಾನಿಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವವನಲ್ಲ ನಾನು.”  ಬಟ್ಟೆಗಳನ್ನುಒಗೆಯಲೂ ಅವನ ಕಲಾಪ್ರದರ್ಶಕರೇ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಿದ್ದರು. ಇಂತಹ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಯಾಕೋ ನಿತ್ಯದ ಸಂಗತಿಗಳಿಗಾಗಿ ಸಮಯ ವ್ಯರ್ಥ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಒಪ್ಪುವುದಿಲ್ಲ. ಬೇಕನ್ನಿನಂತಹ ಕೆಲವರಂತೂ ತಮ್ಮನ್ನು ವಿಮನಸ್ಕರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡುವ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ಮನಸ್ಸಿನಿಂದಲೇ ತೊಡೆದು ಹಾಕುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ತೋರುವರು.

____________________________

SELECTIVE HAPPINESS

The Hysteric

 

This is happiness that depends on ignoring the horrors of life all around one. People who suffer from depression believe that they are the only ones who are seeing the world in its true light and that happy people are simply missing – or deliberately ignoring – the terrible problems and pains of existence. They cannot understand how anyone can ever enjoy a moment’s happiness when there are starving millions, torture prisons, animal experiments, polluted environments or whatever particular disaster area they are most concerned with. This has led several people to define happiness in most uncomplimentary terms. No less a person than Einstein referred to happiness as ‘the ideal of the  pigsty’. And when you look at photographs of the great sad face of the old genius, you can see that he wasn’t exactly a laugh a minute. He knew too much to be happy and was apparently incapable of switching off that great burden of knowledge, even for a brief moment. Others who have similar views have defined happiness as hysterical oblivion, innocence, unintelIigence and the serenity of fools.

 

There is an upside and a downside to hysteric happiness. The upside is that those exhibiting the hysteric personality are usually more fUn to be with. The downside is that they can create chaos for those around them. Because they refuse to recognize the problems that life throws at them, they are able to exist is a state of blissful ch􀁍ess. The old saying about Nero fiddling while Rome burned comes to mind Hysterics are capable of having a good time even when disaster is all around them. Eventually, of course, it will catch up with them, but for the moment, they can manage to ignore it. If they happen to have enough talent, they may be forgiven for ignoring the chaos, but eventually it comes home to roost.

 

An elderly Dutch artist I once knew, who lived and painted in a small cottage in the middle of a forest, once said to me, ‘If I did everything I had to do, I would never get anything done: What he meant was that if he kept his studio dusted and tidy, dealt efficiently with his correspondence, and paid attention to all the other daily trivia that most people consider essential to their well-being, he would never have the time or energy to sit at his easel painting his pictures. His style of painting was difficult and demanding and took many hours of intense concentration. If he had not ignored the other aspects of his daily life, his important work would have suffered. But he was really only a semi-hysteric, because he was aware of the fact that he was ignoring matters that he considered to be trivia. A full-bloodied hysteric is not even aware of what he is ignoring; he manages to blot it out completely. The semihysteric, while gaining a powerful happiness from devoting himself to his rewarding work, nevertheless has a faint worry at the back. of his mind about all the commonplace. humdrum duties he really ought to be performing. like everyone else. but is willfully ignoring in order to achieve his special goal.

 

The artist Francis Bacon was another example of someone who was capable of ignoring the ordinary in his pursuit of the extraordinary. At the time. late in his life. when his paintings were selling for several million pounds each. he was still occupying a small bed-sitting room next to his cramped studio. His bath was in his tiny kitchen and the rooms were lit by naked light-bulbs. At the celebrations for his eightieth birthday. he was given bouquets of flowers by well-wishers. but commented wryly. ‘How ridiculous – I am not the sort of person who has vases: Even his laundry had to be organized for him by his art gallery. For many creative people. there is a stubborn refusal to waste time on everyday matters. and some. like Bacon. show a remarkable ability to blot out anything that distracts them.

 

ಸಂತೋಷದ ಸ್ವರೂಪ – ಸಂತೋಷದ ಬಗೆ10

ಅಪಾಯದಲ್ಲೂ ಖುಷಿ

ಸಾಹಸಿ

ಬದುಕು ಸವಾಲೇ ಅಲ್ಲ ಎನ್ನಿಸುವ ಕೆಲವರಿಗೆ ಉದ್ದೇಶಪೂರ್ವಕವಾಗಿ  ಅಪಾಯವನ್ನೆದುರಿಸುವುದು  ಖುಷಿಯ ಸೆಲೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಈಗಾಗಲೇ ಹೇಳಿದಂತೆ, ಪೂರ್ವಜರ ಬೇಟೆಗಾರ ಜೀವನ ಪ್ರತಿನಿತ್ಯವೂ ಅಪಾಯವನ್ನೆದುರಿಸುವುದಾಗಿತ್ತು. ದೊಡ್ಡ ಬೇಟೆಗಳನ್ನು ಬೆನ್ನತ್ತುವ ಸವಾಲನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದಾಗಿತ್ತು. ಮರವಾಸಿ ಮಂಗಗಳಲ್ಲಿಲ್ಲದ ಧೈರ್ಯ, ಸಾಹಸ ನಮಗೆ ದಕ್ಕಿತು. ಇಂದು ಬಹಳಷ್ಟು ಜನ ಅಪಾಯದಿಂದ ದೂರವಿರುವುದರಲ್ಲೇ ತೃಪ್ತರಾಗಿ, ಒಂದಿಷ್ಟೂ ಅಪಾಯವಿಲ್ಲದ ನಿರಾಳ ಬದುಕನ್ನು ಜೀವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಕೆಲವರಿಗೆ ಇಂತಹ ಬದುಕು ತೀರ ನೀರಸವೆನ್ನಿಸಿ ತಾವೇ ಅಪಾಯಗಳನ್ನು ಮೈಮೇಲೆ ಎಳೆದುಕೊಳ್ಳುವದರಲ್ಲಿ ಖುಷಿ ಕಾಣುವರು.  ಇವರಿಗೆ ಸವಾಲು ಎದುರಾಗಿದ್ದರಿಂದ ಅಲ್ಲ, ಸವಾಲನ್ನು ಮೆಟ್ಟಿ ನಿಲ್ಲುವುದರಲ್ಲಿ ಖುಷಿ ಸಿಗುತ್ತದೆ. ಅಪಾಯವನ್ನು ದಾಟಿದ ನಂತರ ಸುರಕ್ಷತೆಯನ್ನು ತಲುಪುವ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅವರ ಧಮನಿ, ಧಮನಿಗಳಲ್ಲೂ ಖುಷಿಯ ಅಲೆ ಚಿಮ್ಮುತ್ತದೆ.

ನಮಗೆ ಕಾಣುವ ಹಾನಿಪ್ರಿಯರಲ್ಲಿ ಎರಡು ಬಗೆ: ಜೂಜುಕೋರರು ಹಾಗೂ ಕಟ್ಟಾಸ್ಪರ್ಧಿಗಳು. ಜೂಜಾಡುವುದರಿಂದ ಹಣಕ್ಕೆ ಹಾನಿಯಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಹಾನಿಪ್ರಿಯರ ದೇಹಕ್ಕೆ ತೊಂದರೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ರೂಲೆಟ್ ಆಟದಲ್ಲೋ, ಮೂರೆಲೆಯಲ್ಲೋ, ಲಾಟರಿಯಲ್ಲೋ, ತಂಬೋಲ ಅಥವಾ ಕುದುರೆ ರೇಸ್ ನಲ್ಲೋ ಜೂಜಾಡುವುದು ಇವರಿಗೆ ಉಳಿದೆಲ್ಲ ಸಮಸ್ಯೆಗಳೂ ಮರೆತುಹೋಗುವಷ್ಟು ಮತ್ತನ್ನುಂಟು ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಜೂಜಿನಲ್ಲಿ ಮತ್ತುಂಟು ಮಾಡುವ ಗೆಲುವಿನಿಂದ ಒಟ್ಟಾರೆ ದಕ್ಕಿದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಖುಷಿಯ ಕೆಲಸಗಳಿಂದ ಗಳಿಸಿದ್ದು ಹತ್ತು ಪಟ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರೂ, ಈ ಖುಷಿಯ ಅಲೆಯ ಸೆಳೆತವೆಷ್ಟಿರುತ್ತದೆ ಎಂದರೆ ಅದು ಜೂಜಾಡುವುದನ್ನು ಇನ್ನಷ್ಟು ಬಲಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.

ದುಸ್ಸಾಹಸಿಗಳ ಕಥೆ ಬೇರೆ. ಇಲ್ಲಿ ಒಮ್ಮೆ ಕಂಡ ಸೋಲು, ಕಡಿಮೆ ಖುಷಿ ನೀಡುವುದಿರಲಿ, ಹಾನಿಪ್ರಿಯನ ಜೀವವನ್ನೇ ತೆಗೆದುಬಿಡಬಹುದು. ಆಟ ಕೊನೆಯಾಗಿಬಿಡಬಹುದು. ಎಷ್ಟೋ ಸರ್ಕಾರಗಳು ಇಂತಹ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಆಟಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಿ  ಅಪಾಯಕ್ಕೆ ಸ್ವಯಂ ತಲೆಯೊಡ್ಡುವ ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೂ ಇದು ಈ ದುಸ್ಸಾಹಸಿಗಳನ್ನು ತಡೆಯುವುದಿಲ್ಲ.  ಬಿಗ್ ಡಿಪ್ಪರ್ ನಂತಹ ಪರಿಷೆಯ ಆಟಗಳಾಗಲಿ, ತುಸು ಗಂಭೀರವಾದ ಪರ್ವತಾರೋಹಣ ಅಥವಾ ಸ್ಕೀಯಿಂಗ್ ನಂತಹ ನಿಷೇಧಿಸದ ಆಟಗಳು ಅವರಿಗೆ ಬೇಕಿಲ್ಲ. ಅವರಿಗೆ ಖುಷಿ ನೀಡುವ ಅಳಿವು-ಉಳಿವಿನ ಸಾಹಸಗಳು ಕಾನೂನು ಬಾಹಿರವಾಗಿರಲೇ ಬೇಕು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಕಾನೂನಿನ ಕೆಂಗಣ್ಣಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗುವಂಹ ಆಟಗಳಾದ ಎತ್ತರದ ಕಟ್ಟಡಗಳನ್ನು ಏರುವುದು, ಅಥವಾ ಅವುಗಳ ಮೇಲೆ ಬಲು ಎತ್ತರದಿಂದ ಧುಮುಕುವುದೇ ಮೊದಲಾದವುಗಳು  ಇಂತಹ ಅಲ್ಪಸಂಖ್ಯಾತ ಸಾಹಸವ್ಯಸನಿಗಳಿಗೆ ಬಲು ಪ್ರಿಯವಾದವುಗಳು.

ಸುರಂಗ ರೇಲ್ವೆಗಳಲ್ಲಿ ಡಬ್ಬಿಗಳ ಹೊರಗೆ ನೇತಾಡಿಕೊಂಡು ಪಯಣಿಸುವುದು ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಅತಿ ಅಪಾಯಕಾರಿಯೆನ್ನಿಸಿದ ಆಟ. ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಸಬ್ ವೇ ಸರ್ಫಿಂಗ್ ಎಂದೂ ಲಂಡನ್ನಿನಲ್ಲಿ ಟ್ಯೂಬ್ ಸರ್ಫಿಂಗ್ ಎಂದೂ ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ.  ಯುವಕರು ರೈಲು ಡಬ್ಬಿಗಳ ಮೇಲೋ ಅಥವಾ ಅದರ ಹಿಂಬದಿಯಲ್ಲೋ ಜೋತಾಡಿಕೊಂಡು ವೇಗವಾಗಿ ಸಾಗುವ ರೈಲು ತಮ್ಮನ್ನು ಬಿಸಾಡದಂತೆ ಸಾಹಸ ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಹಲವೊಮ್ಮೆ ಅವರು ಸೋಲುವುದೂ ಉಂಟು. ಫಲ ಸಾವೇ.

ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಇಂತಹ ಅಪಾಯಕಾರಿ ಆಟಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ ಚಕಿತಗೊಳಿಸುವಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದೆ. ಇದು ಡೇಂಜರಸ್ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಕ್ಲಬ್ ಹಾಗೂ ಎಕ್ಸ್ಟ್ರೀಮ್ ಸ್ಪೋರ್ಟ್ಸ್ ಅಸೋಸಿಯೇಷನ್ ನಂತಹ ಸಂಘಟನೆಗಳ ಸ್ಥಾಪನೆಗೆ ಹಾದಿಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ. ಇಂತಹ ಖುಷಿಯ ಹುಡುಕಾಟದಲ್ಲಿ ಮಾನವ ತೊಡಗಿಕೊಂಡಿರುವ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ರೀತಿಗೆ ಇದೋ ಕೆಲವು ಆಟಗಳ ಪಟ್ಟಿ ಇಲ್ಲಿದೆ: ಬೇಸ್ ಜಂಪಿಂಗ್, ಬಾಡಿ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್, ಸೇತುವೆ ಹಾರುವುದು, ಬಂಗೀ ಜಂಪ್, ಕಾಟಾಪುಲ್ಟಿಂಗ್, ಕೇವ್ ಡೈವಿಂಗ್, ಡರ್ಟ್ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್, ಹ್ಯಾಂಗ್ ಗ್ಲೈಡಿಂಗ್, ಕೈಟ್ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್, ಕೈಟ್ ಸರ್ಫಿಂಗ್, ಲ್ಯಾಂಡ್ ಸೇಲಿಂಗ್, ಲೆ ಪಾರ್ಕರ್, ಮೈಕ್ರೊಗ್ಲೈಡಿಂಗ್, ಮೌಂಟೇನ್ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್, ಪ್ಯಾರಾ ಗ್ಲೈಡಿಂಗ್, ಸ್ಯಾಂಡ್ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್, ಸ್ಕೀ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್, ಸ್ಕೈ ಡೈವಿಂಗ್, ಸ್ಕೈ ಸರ್ಫಿಂಗ್  ಸ್ನೋ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್, ಸ್ಟೀಪ್ ಸ್ಕೀಯಿಂಗ್, ಸ್ಟ್ರೀಟ್ ಲೂಗಿ, ಸ್ಟಂಟ್ ಪೋಗೋ, ಸರ್ಫ್ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್, ವೇಕ್ ಬೋರ್ಡಿಂಗ್, ವೈಟ್ ವಾಟರ್ ರಾಫ್ಟಿಂಗ್, ವಿಂಗ್ ವಾಕಿಂಗ್  ಹಾಗೂ ವಿಂಗ್ ಸೂಟ್ ಸ್ಕೈ ಫ್ಲೈಯಿಂಗ್. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿದ್ದು ಸುಸ್ಥಾಪಿತ. ಉಳಿದವಲ್ಲ.

ಈ ಆಟಗಳ ಹುರಿಯಾಳುಗಳಿಗೆ ಪ್ರೇರಣೆಯೇನೆಂಬುದು ಸ್ಪಷ್ಟ.  ಇತರೆ ಆಟಗಾರರಂತೆ ಅವರಿಗೆ ಕೀರ್ತಿ ಅಥವಾ ಸಂಪತ್ತು ಬೇಕಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ತಾವೇ ತಮ್ಮ ಮೇಲೆಳೆದುಕೊಂಡ ಅಪಾಯದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದರಲ್ಲಿರುವ ಖುಷಿಗಿಂತ ತುಸು ಹೆಚ್ಚೇನನ್ನೋ ಗುರಿಯಾಗಿಟ್ಟುಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ. ಒಮ್ಮೆ ಇಂತಹ ಸಾಹಸ ಮಾಡಿ, ಕೂದಲೂ ಕೊಂಕದೆ ಉಳಿದು ಬಂದಾಗ ಅವರಾಡುವ ಮಾತು: “ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವೇ ಮೂಲ, ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯಕ್ಕೆ ಧೈರ್ಯವೇ ಮೂಲ,” ಅಥವಾ “ ನಿಮ್ಮನ್ನು ಉಸಿರುಗಟ್ಟಿಸುವಂಥವುಗಳಿಂದ ಬದುಕನ್ನು ಅಳೆಯಬೇಕು, ನಾವು ಸೆಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಉಸಿರಿನ ಲೆಕ್ಕದಿಂದಲ್ಲ.” ಇಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳಲು ಹೆದರುವವರ ಬಗ್ಗೆ ಅವರು ಹೀನಾಯವಾಗಿ ಕಾಣುತ್ತಾರೆ. “ಗಾಯವಾಗದಂತೆ ತಡೆಯಬೇಕಿದ್ದರೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಪಾಲಿಸಿ. ಮನೆಯೊಳಗೇ ಇರಿ. ಮಲಗಿರಿ. ಹಾಸಿಗೆಯಿಂದ ಕೆಳಗೆ ಉರುಳದಿರಿ. ನಿದ್ರೆ ಬಿಟ್ಟು ಬೇರೇನನ್ನೂ ಮಾಡದಿರಿ.” ಎಂದು ಹೀಯಾಳಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಸಮಾಜ ತನ್ನ ಸದಸ್ಯರ ಮುಂದೆ ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಅಡ್ಡಿಗಳನ್ನು ಇಟ್ಟಾಗಲೆಲ್ಲ ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ಜನ ಈ ಬಗೆಯಲ್ಲಿ “ಅಪಾಯಕಾರಿ ಖುಷಿ” ಯಬೆನ್ನುಹತ್ತುವುದನ್ನು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿ ನಾವು ಕಾಣುತ್ತೇವೆ. ಸೀಟು ಬೆಲ್ಟುಗಳು ಹಾಗೂ ಸ್ಪೀಡ್ ಬ್ರೇಕರ್ ಗಳ ಪ್ರಪಂಚದಲ್ಲಿ ನಾವು ಭದ್ರವಾಗಿರುವಾಗ, ಕೆಲವರು ಜೀವಾಪಾಯವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವ ಹವ್ಯಾಸಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಕೊಂಡು ಬಂಡಾಯವೇಳುತ್ತಾರೆ. ನಮ್ಮ ಬೇಟೆಗಾರ ಪೂರ್ವಜರ ಭೂತ ಹೀಗೆ ಬೇರೊಂದು ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮನ್ನು ಇನ್ನೂ ಕಾಡುತ್ತಿದೆ.

———————————

ಟಿಪ್ಪಣಿ:  Risk, danger,  ಇವಕ್ಕೆ ಸಂದರ್ಭಾನುಸಾರ ಪದಗಳನ್ನು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವೆಡೆ ಮೂಲ ಲೇಖಕರ ರೂಪಕ ಬರೆವಣಿಗೆ ಅನುವಾದದಲ್ಲಿ ಅರ್ಥ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತಿತ್ತು. “ಸೀಟುಬೆಲ್ಟುಗಳು ಹಾಗೂ ಸ್ಪೀಡ್ ಬ್ರೇಕರ್… ಈ ವಾಕ್ಯದ ಮೂಲವನ್ನು ನೋಡಿ. ಇನ್ನೊಂದು ಸಮಸ್ಯೆ. ನಮಗೆ ಪರಿಚಯವಿಲ್ಲದ  ಎಷ್ಟೋ ಆಟಗಳ ಉಲ್ಲೇಖಗಳಿವೆ. ಅವಕ್ಕೆ ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿ ಪರ್ಯಾಯವಿಲ್ಲ.  ರೂಪಿಸಿದರೂ ಪ್ರಯೋಜನವಿಲ್ಲವಾದ್ದರಿಂದ ಅವನ್ನು ಹಾಗೆಯೇ ಅಕ್ಷರತಃ ಬರೆದಿದ್ದೇನೆ.

______________________________________

HAPPINESS

The Risk Taker

 

Deliberate, voluntary risk-taking is a source of happiness for certain individuals who find life lacking in rash challenges. As already explained, the primeval hunting existence turned our ancient ancestors into regular risk-takers, ready to accept the dangers of pursuing large prey. We became brave in a way that was unknown to tree-dwelling monkeys. Many people today are perfecdy content to avoid acts of bravery and to enjoy a quiet life that is as risk-free as possible, but some find this too tame an existence and crave the excitements of surviving selfimposed hazards. The happiness comes, of course, not in facing the challenge, but in successfully overcoming it. The moment of safety following the risk is the time when a surge of primeval happiness courses through the veins.

 

There are two widely popular forms of risk-taking today: gambling and extreme sports. Gambling puts the bank balance at risk, but does not damage the risk-taker’s body. A big win at the roulette table, the poker game, the national lottery, the bingo parlour, the tombola, or the races produces such a massive ‘high’ for the inveterate gambler that all the ‘lows’ are momentarily forgotten. Such is the impact of this surge of happiness that it reinforces the gambling urge, even if the total winnings from the few ‘highs’ are outweighed ten times by the total deficit from the many ‘lows’.

 

With extreme sports, the position is rather different. A single ‘low’ here can cost the risk-taker his or her life, and the game is over for good. ‘Nanny’ governments try to protect people from their own, self-imposed follies by outlawing various dangerous

sports, but this fails to stop the more adventurous ones. Not for them the approved thrills of fairground fun and big-dipper riding, or, more seriously, mountain-climbing and skiing. For them, illegality is almost a required condition of an extreme sport for it to provide the ultimate joy of danger-survival. Mountaineering up the sides of tall buildings, for example, or parachuting from the tops of them, are both popular among the risk-addicted minority, even though these activities may incur the wrath of the authorities.

 

Among the most dangerous of all the new extreme sports are those that involve riding on the outside of underground railway carriages. In New York this is known as subway-surfing and in London as Tubesurfing. Young men cling on to the tops or backs of carriages and try to avoid being thrown off as the trains speed along. They do not always succeed, with lethal results.

 

In recent years there has been an amazing proliferation in danger-sports, and this has resulted in the establishment of organizations such as the Dangerous Sports Club and the Extreme Sports Association. To give some idea of just how varied the quest for this type of human happiness has become, here is a list of just a few of the sports involved. Some are well-established and legalyl permitted, others are not: base-jumping, body-boarding, bridgejumping, bungee-jumping, catapulting, cave-diving, dirt-boarding, hang-gliding, kite-boarding, kitesurfing, land-sailing, Le Parkour, microlighting, mountain-boarding, paragliding, sand-boarding, skiboarding, sky-diving, sky-surfing, snow-boarding, steep-skiing, street luge, stunt pogo, surfboarding, wake-boarding, whitewater rafting, wing-walking, and wingsuit sky-flying.

 

The exponents of these sports are clear about their motivations. They are not seeking fame or fortune, like mainstream sportsmen. Instead they have as their objective little more than the excitement of avoiding the dangers they have imposed on themselves. To perform one of their exploits and come out unscathed at the end of it is enough, and they have mottos such as ‘The key to happiness is freedom, and the key to freedom is courage’ and ‘Measure life by the things that take your breath away – not by the number of breaths you take: They are scathing about those who are too scared to take part in their activities, advising ‘To avoid personal injury, carefulyl follow these instructions: stay inside, stay in bed, don’t fall out of the bed, do nothing but sleep:

 

It seems inevitable that the more society struggles to cotton-wool its inhabitants, the more seeking of ‘dangerous happiness’ we shall see. As we become increasingly cosseted in a seat-belted, speed-limited world, there will always be those who will rebel by exposing themselves to the exhilaration of lifethreatening pastimes. This is yet another way in which the ghost of the courageous, primeval hunter haunts us still.

 

ಸಂತೋಷದ ಸ್ವರೂಪ – ಸಂತೋಷದ ಬಗೆ 9

 

ನೋವಿನ ಸುಖ

ಆತ್ಮ ಪೀಡಕ

ಸಮಚಿತ್ತ ಹಾಗೂ ಪ್ರಸನ್ನ ಚಿತ್ತವಿರುವ ಯಾವನಿಗೂ ಇದೊಂದು ಸಂತೋಷದ ಬಗೆಯೆನ್ನುವುದನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಕಷ್ಟವಾಗಬಹುದು.  ನೋವೇ ಸುಖವೆಂದು ತಿಳಿಯುವ ಮನಸ್ಸು ಉಂಟಾಗುವುದು ಸಾಧ್ಯವೇ? ದೈಹಿಕ ಅಥವಾ ಮಾನಸಿಕ ಅಪಾಯಗಳು ಎದುರಾದಾಗ ಮಿದುಳನ್ನು ಎಚ್ಚರಿಸಲು ನೋವಿನ ಸಂಕೇತಗಳನ್ನು ಕಳಿಸುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ವಿಕಾಸವಾಗಿದೆ. ಮಕ್ಕಳಾಗಿದ್ದಾಗ ಬಿಸಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ  ಅಥವಾ ಮಾನಸಿಕವಾಗಿ ನೋವುಂಟು ಮಾಡುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಿಂದ ದೂರವಿರುವುದನ್ನು ಅತಿ ಶೀಘ್ರವಾಗಿ ಕಲಿಯುತ್ತೇವೆ. ಇದು ಗಾಯ ಅಥವಾ ಅಪಾಯದಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಲು ಇರುವ ಪ್ರಮುಖ ಆತ್ಮರಕ್ಷಣೆ. ನಮ್ಮ ಉಳಿವಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಅತ್ಯಂತ ಮೂಲವಾದ ರಕ್ಷಣಾ ವಿಧಾನ ಇದು. ಕೆಳಸ್ತರದ ಜೀವಿಗಳಲ್ಲೂ ಇದು ಇರುವುದನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು. ಹಾಗಿದ್ದರೂ, ಕೆಲವು ವಿಲಕ್ಷಣ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಈ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ತಲೆಕೆಳಗಾಗಿಸಿ ನೋವಿನಿಂದಲೇ  ಉತ್ಕಟ ಸಂತಸದ ಸ್ಥಿತಿಗೇರುವ ಹಾದಿಯನ್ನು ಹುಡುಕಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ತಮ್ಮನ್ನು ಕಟ್ಟಿ ಹಾಕಿಕೊಂಡು, ಥಳಿಸಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಹಾಗೂ ಬೇರೆ ರೀತಿಯ ವಿಚಿತ್ರ ಆತ್ಮಪೀಡನೆಯ ಆಚರಣೆಗಳ ಮೂಲಕ ದೈಹಿಕವಾಗಿ ಹಿಂಸೆ ಕೊಟ್ಟಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಇದು ಅತಿ ಅಪರೂಪವಾದ ಸಂತಸದ ಬಗೆ. ಆದರೆ ಅದನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವವರಿಗೆ ಅದು ಅವಗಣಿಸಲಾರದಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಬಗೆ.

ಸ್ವಲ್ಪ ಕಡಿಮೆ ತೀವ್ರತೆಯದ್ದು ಅತಿಸಭ್ಯತೆ ಹಾಗೂ ಅತಿ ಸಂಪ್ರದಾಯತನ ತೋರುವ ಮಾನಸಿಕ ಆತ್ಮಪೀಡನೆ .  ಇಂತಹವರುಗಳಿಗೆ ಆತ್ಮಖಂಡನೆಯಲ್ಲಿ ಖುಷಿ ಕಾಣುತ್ತದೆ. ಯಾವುದೇ ಲೋಲುಪತೆಯನ್ನೂ ಅಸಹ್ಯವೆಂದೂ, ಕೆಟ್ಟದ್ದೆಂದೂ ಪರಿಗಣಿಸುವ ಮನೋಭಾವ ಇವರಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಚಾಕೊಲೇಟ್ ಅಥವಾ ಐಸ್ಕ್ರೀಮ್ ಸೇವನೆ ತುಸು ಖುಷಿ ಕೊಡುವ ವಸ್ತುಗಳಾದರೆ ಎಷ್ಟೇ ಕಷ್ಟವೆನ್ನಿಸಿದರೂ ಅವನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಲೇ ಬೇಕು ಎನ್ನುವವರು. ಇನ್ನು ಕಾಮ, ಭೋಗ ಹಾಗೂ ಭೋಜನದಂತಹ ಮಹಾಸುಖಗಳಂತೂ ಸಂಪೂರ್ಣ ನಿಷಿದ್ಧ. ಮದ್ಯಪಾನವೂ ಜನರಿಗೆ ಖುಷಿ ತರುವುದರಿಂದ ಅದನ್ನೂ ನಿಷೇಧಿಸಬೇಕು. ಭೋಗವಿರೋಧಿಗಳ ಆತ್ಮಪೀಡಕ ಖುಷಿಯ ಪರಿ ಇದು. ಬದುಕನ್ನು ಎಷ್ಟು ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ,  ಎಷ್ಟೂ ಕಟ್ಟುನಿಟ್ಟಿನ, ನಿರಾಡಂಬರ, ಪ್ರತಿಷೇಧದ್ದನ್ನಾಗಿಸುತ್ತೇವೋ ಇವರ ಖುಷಿ ಅಷ್ಟೇ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಇವರ ಖುಷಿಯ ಮೂಲ ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ತಾವು ಅನುಭವಿಸದೇ ಇರುವುದನ್ನು ಬೇರೆಯವರು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರಲ್ಲ ಎನ್ನುವುದರಲ್ಲಿದೆ. ತಮಗೆ ಅನುಭವಿಸಲಾಗದೆನ್ನಿಸಿದರೆ ಅಂತಹುದು ಆಕರ್ಷಣೀಯಾಗುವುದು ಹೇಗೆ? ಆದ್ದರಿಂದ ಇಂತಹವುಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸುವುದರಿಂದ ತಾವು ಹೆಚ್ಚು ಪವಿತ್ರವೆನ್ನಿಸುತ್ತೇವೆಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾ ಖುಷಿ ಪಡುತ್ತಾರೆ. ಸುಖದ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಅಂಶವನ್ನೂ ನಿರಾಕರಿಸಿದಾಗಲೂ ಅವರಲ್ಲಿ ಅಪ್ಪಟ ಆತ್ಮರತಿಯ ಬುಗ್ಗೆಯೇಳುತ್ತದೆ. ಒಮ್ಮೆ ಆರಂಭವಾಯಿತೆಂದರೆ ಸಾಕು ಇದು ಚಾಟಿಯಿಂದ ಹೊಡೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಮಟ್ಟದ ಆತ್ಮಪೀಡನೆಗೋ ಅಥವಾ ಈ ಮಾನಸಿಕ ಆತ್ಮಪೀಡಕನನ್ನು ಮಾನವನ ಇರವಿಗೇ ಅಪಮಾನವೆನ್ನಿಸುವ ನಿಸ್ತೇಜ ಬದುಕಿನ ಮಟ್ಟಕ್ಕೋ ಬಲು ಬೇಗನೆ ಇಳಿದುಬಿಡಬಹುದು.

ಅತಿ ನೇಮಿಷ್ಠರು ಹೀಗೆ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು ಅವರ ಇಚ್ಛೆ, ಅವರ ದುರಾದೃಷ್ಟ ಎಂದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಆದರೆ ಇದು ಇಲ್ಲಿಗೇ ನಿಲ್ಲುವುದಿಲ್ಲ.  ಈ ಬಗೆಯ ಭೋಗವಿರೋಧ ಆತನ ಅಥವಾ ಆಕೆಯ ಮಟ್ಟಿಗಷ್ಟೆ ಸೀಮಿತವಾಗಿದ್ದರೆ ಸರಿ. ಆದರೆ ಬಹುತೇಕ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಇವನ್ನು ಇತರರ ಮೇಲೆ ಹೇರುವದೂ ನಡೆಯುತ್ತದೆ. ಈ ಘಟ್ಟದಲ್ಲಿ ಅದು ಸಾಮಾಜಿಕವಾಗಿ ಹಾನಿಕಾರಕವಾದಂತ ಬಲವಂತ ಹೇರಿಕೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಅಮೆರಿಕೆಯ ಪತ್ರಕರ್ತ ಎಚ್. ಎಲ್ ಮೆಂಕೆನ್ ಸೊಗಸಾಗಿ ವಿವರಿಸಿದ್ದಾನೆ. “ಮಡಿವಂತ-ಸಂಪ್ರದಾಯಸ್ತರ ನಡವಳಿಕೆಗೆ ಇರುವ ಒಂದೇ ಒಂದು ಪ್ರಾಮಾಣಿಕ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಅದು ಖುಷಿಯ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಮಾನವನನ್ನು ಶಿಕ್ಷಿಸುವುದಷ್ಟೆ. ಮಡಿವಂತಿಕೆ ಯಾವಾಗ ದೇಶವನ್ನು ಆಳಲು ಆರಂಭಿಸಿತೆಂದರೆ ಹೆಚ್ಚೆಚ್ಚು ನಿಷೇಧಗಳ ದಬ್ಬಾಳಿಕೆ ಬಂತೆಂದೇ ಅರ್ಥ. ಮಾನವನ ಸುಖಗಳನ್ನು ಹಾದರ, ಲಂಪಟ ಹಾಗೂ ಲೋಭಿತನವೆಂದು ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಕಾಮುಕ ಹಾಗೂ ಹಾದಿತಪ್ಪಿದವರೆಂಬ ಆರೋಪವನ್ನು ಹೊರಬೇಕಾಗಬಹುದೆನ್ನುವ ಭೀತಿಯಿಂದ ಸಮಾಜದ ನೇತಾರರೂ, ಜನಪ್ರಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳೂ (ವೈಯಕ್ತಿಕವಾಗಿ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ವಿರೋಧವಿದ್ದರೂ) ತಮ್ಮ ಸುತ್ತಲೂ ಆವರಿಸಿರುವ ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕತೆಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸುವುದು ಅವಶ್ಯವೆಂದು ತಿಳಿಯುತ್ತಾರೆ. ಶೀಘ್ರವೇ ಇಡೀ ಸಮುದಾಯವೇ ಈ ಸೋಂಕಿನಿಂದ ನಲುಗಿ, ಭೋಗವಿರೋಧಿಗಳು ಗೆಲುವನ್ನು ಸಾಧಿಸುವರು. ಇದಕ್ಕೆ ಇತ್ತೀಚಿನ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದರೆ ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ  ತಾಲಿಬಾನ್ ನ ಬೆಳವಣಿಗೆ. ಅಲ್ಲಿ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಆಲಿಸುವುದು, ಟೆಲಿವಿಷನ್ ನೋಡುವುದು, ನೃತ್ಯ ಹಾಗೂ ಸಿನಿಮಾ ನೋಡುವುದೇ ಮೊದಲಾದ ನಿತ್ಯ ಸಂತೋಷದ  ವಿಷಯಗಳನ್ನು ನಿಷೇಧಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಈ ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಇತರರ ಮೇಲೆ ಕಷ್ಟವನ್ನು ಹೇರುವುದರಿಂದ ಖುಷಿ ಪಡುವುದು ಮೇಲ್ನೋಟಕ್ಕೆ ಕ್ರೂರ ಪರಪೀಡನೆ ಎನ್ನಿಸಬಹುದು. ಆದರೆ ಅದು ಹಾಗಲ್ಲ. ಇದನ್ನೆಲ್ಲ ನಿಷೇಧಿಸುವವರ ಮೂಲ ಉದ್ದೇಶ ಇತರರನ್ನು ಹಿಂಸೆಗೀಡು ಮಾಡಿ ಖುಷಿ ಪಡುವುದಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ತಾವು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿರುವ ಆತ್ಮಪೀಡನೆಯ ಖುಷಿಯನ್ನೇ ಇತರರ ಮೇಲೂ ಹೇರಬೇಕೆನ್ನುವುದಷ್ಟೆ. ಇತರರೂ ತಮ್ಮ ಆತ್ಮಪೀಡನೆಯ ಸಂತೋಷವನ್ನು ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಿ ಎಂದು ಅವರು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರಷ್ಟೆ. ಈ ರೀತಿಯ ಮಾನಸಿಕ ಆತ್ಮಪೀಡಕರಲ್ಲೂ ಹಲವು ಬಗೆಗಳಿವೆ. ಆರೋಗ್ಯ ವ್ಯಸನಿಗಳು, ಪಥ್ಯಾಹಾರಿಗಳು, ಮದ್ಯದ್ವೇಷಿಗಳು ಹಾಗೂ ‘ವೇಗನ್’ ಗಳು (ವೇಗನ್ = ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ಮಾಂಸಾಹಾರಿ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಸ್ಯಹಾರವೇ ಉತ್ತಮ ಎಂದು ಅದನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವವರನ್ನು ವೇಗನ್ ಗಳೆನ್ನುತ್ತಾರೆ.), ಧೂಮಪಾನ ದ್ವೇಷಿಗಳು ಹಾಗೂ ಬ್ರಹ್ಮಚಾರಿಗಳು ಇವರೊಬ್ಬೊಬ್ಬರಿಗೂ ಬೇರೆಯದೇ ಗುರಿ. ಇದಲ್ಲದೆ ಬದುಕಿನ ಎಲ್ಲ ಅಂಶಗಳಲ್ಲೂ ಸರಳತೆಯನ್ನೇ ಕಾಯ್ದುಕೊಳ್ಳಬೇಕೆನ್ನುವವರೂ ಇದ್ದಾರೆ.

ಭೋಗ ಸುಖದಲ್ಲಿ ಮುಳುಗಿರುವವರು ಅದಕ್ಕಾಗಿ ತುಸು ಬೆಲೆ ತೆರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎನ್ನುವುದು ನಿಜ. ಕಷ್ಟ-ಪ್ರಿಯರಿಗೆ ಈ ಬೆಲೆ ಅತಿ ದುಬಾರಿಯೆನ್ನಿಸಿ, ಅದರ ಬಗ್ಗೆಯೇ ದೂರುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಭೋಗಿಗಳಾಗಿರುವವರಿಗಿಂತ ತಾವು ಹೆಚ್ಚು ಆರೋಗ್ಯವಂತರೆನ್ನುವ ಅವರ ಹೇಳಿಕೆಗೆ ಪುರಾವೆ ನೀಡುವ ಅಂಶಗಳಿಲ್ಲವೆನ್ನುವುದನ್ನು ಅವರು ಗಮನಿಸುವುದೇ ಇಲ್ಲ. ಶತಾಯುಷಿಗಳಾಗಿ ಬಾಳಿದವರ ಬದುಕಿನ ಅಧ್ಯಯನಗಳು ಈ ಬಗೆಯ ನಿರಾಕರಣೆಯಿಂದ ದೀರ್ಘಾಯುಸ್ಸು ದೊರೆಯುವುದಿಲ್ಲವೆನ್ನುವುದನ್ನು ತೋರಿಸಿವೆ. ಬದುಕಿನ ಸುಖಗಳನ್ನು ನಿರಾಕರಿಸಲು ಅವಶ್ಯಕವಾದ ಆತ್ಮಪೀಡಕ ಮನೋಭಾವ ಆಯುಸ್ಸನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕುಗ್ಗಿಸುವುದೇ ಹೆಚ್ಚೆನ್ನಿಸುತ್ತದೆ.

ನೂರು ವರ್ಷಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬಾಳಿದವರು ಆಹಾರ, ಪಾನೀಯ ಹಾಗೂ ಇತರೆ ಸುಖಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿ ಮುಕ್ತ ಮನಸ್ಸಿನವರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.  ಅತಿ ದೀರ್ಘಾಯುಷಿ ಎನ್ನುವ ಖ್ಯಾತಿಯ ಜೀನ್ ಕ್ಲೆಮೆಂಟ್ ಎನ್ನುವ ಫ್ರೆಂಚ್ ಮಹಿಳೆ ಕುಡಿತ, ಧೂಮಪಾನ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದುದಲ್ಲದೆ ಅತಿ ಕೊಬ್ಬಿನ ತಿನಿಸುಗಳಾದ ಫೋಯಿ ಗ್ರಾಸ್ (ಕೊಬ್ಬು ತುಂಬಿದ ಬಾತಿನ ಈಲಿ) ಮತ್ತು ಪ್ರೂವನ್ ಸ್ಟ್ಯೂ (ದನದ ಮಾಂಸದ ತಿನಿಸು) ಗಳನ್ನು ಜೀವನಪರ್ಯಂತ ಸೇವಿಸಿದ್ದಳು. ಅವಳಿಗೆ 117 ವರ್ಷವಾಗಿದ್ದಾಗ ಆಕೆ ಕುಡಿತ ಹಾಗೂ ಧೂಮಪಾನ ಮಾಡದಂತೆ ತಡೆಯಲು ವೈದ್ಯರು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರಾದರೂ ಸಾಧ್ಯವಿದ್ದಾಗಲೆಲ್ಲ ಅವರಿಗೆ ಚಳ್ಳೆಹಣ್ಣು ತಿನ್ನಿಸಿ, 122ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ತಾನು ಸಾಯುವವರೆಗೂ ಇವನ್ನು ಸೇವಿಸುತ್ತಿದ್ದಳು.

ನ್ಯಾಯವಾಗಿ ಮೇಡಂ ಕಾಲ್ಮೆಂಟ್ ಈ ಸುಖಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವುದರಲ್ಲಿ ಅತಿ ಭೋಗಿಯಾಗಿರಲಿಲ್ಲ. ಅತಿಯಾಗಿ ತಿಂದು, ಉಂಡು, ಕುಡಿದರೆ ಆರೋಗ್ಯ ಕೆಡುವುದು ಖಂಡಿತ. ಹಾಗೆಯೇ, ವೈರಾಗ್ಯದಿಂದ ಅತಿ ಶಿಸ್ತಿನವರಾದರೂ ಆರೋಗ್ಯದಲ್ಲಿ ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವಿರಿ. ಅತಿಯೂ ಅಲ್ಲದೆ ವೈರಾಗ್ಯವೂ ಇಲ್ಲದೆ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿರುವುದು ಉತ್ತಮ.

ವೇಗನ್ನರು ಏನೇ ಹೇಳಿದರೂ ಅವರ ಆಹಾರ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ ಆಹಾರವನ್ನು ಸೇವಿಸುವವರದ್ದಕ್ಕಿಂತಲೂ ತುಸು ಕೀಳೇ. ಮಾನವರು ಸಸ್ಯಾಹಾರಿಗಳಾಗಿ ವಿಕಾಸವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಮಾಂಸದ ಜೊತೆಗೆ ಸಸ್ಯಾಹಾರವನ್ನೂ ಬೆರೆಸಿ ಆರೋಗ್ಯಕರವಾದ ಹಾಗೂ ಮಿಶ್ರಾಹಾರವನ್ನು ಅವರು ಮಾಡಿಕೊಂಡದ್ದರಿಂದ ಅವರು ಸಫಲರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಉದ್ದೇಶಗಳು ಒಳ್ಳೆಯವಾಗಿದ್ದರೂ, ಮಾಂಸವನ್ನು ತ್ಯಜಿಸುವುದೆಂದರೆ ಮಾನವನ ಜೀವಶಾಸ್ತ್ರವನ್ನು ತಿರಸ್ಕರಿಸಿದಂತೆ. ಅತಿಯಾದ ಧೂಮಪಾನ ಮಾರಕವಾದರೂ ಊಟದ ಅನಂತರವೋ ಆಗೊಮ್ಮೆ, ಈಗೊಮ್ಮೆಯೇ ಧೂಮಪಾನ ಮಾಡಿದರೆ ತೊಂದರೆಯೇನೂ ಆಗಲಿಕ್ಕಿಲ್ಲ. ಹೀಗೆಯೇ ಅತಿ ಮದ್ಯಪಾನವೂ ಮಾರಕವೇ. ಆದರೆ ನಿತ್ಯವೂ ಮಿತಿಯಲ್ಲಿ ಒಂದಿಷ್ಟು ಸೇವನೆ ಅನುಕೂಲಕರ. ಒಟ್ಟಾರೆ, ಮಾನಸಿಕ ಆತ್ಮಪೀಡನೆಯ ಖುಷಿಯೇ ಆಧಾರವಾಗಿರುವ ಅತಿ ವೈರಾಗ್ಯ ನೀಡುವ ಲಾಭ ಅದನ್ನು ಪಾಲಿಸುವವರು ನಂಬಿಕೊಂಡದ್ದಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯೇ. ಜಿಪುಣ ಹಾಗೂ ಅತಿನಿಷ್ಠತೆಯ ಅವರ ಜೀವನಶೈಲಿ ದೀರ್ಘಾವಧಿಯಲ್ಲಿ ಉಪಕಾರ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಿಂತ ಅಪಾಯವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವುದೇ ಹೆಚ್ಚು.

ಆತ್ಮಾಹುತಿ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವ ಭಯೋತ್ಪಾದಕರದ್ದು ನಾವು ಇಂದು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗದ ಆತ್ಮಪೀಡಕ ಖುಷಿಗಳಲ್ಲೊಂದು. ಆತ್ಮಪೀಡನೆಯ ಪರಾಕಾಷ್ಟೆ ಇದು. ತಾನು ವೈರಿ ಎಂದು ಪರಿಗಣಿಸಿದ ಸಮಾಜದ ಸದಸ್ಯರುಗಳನ್ನು ಕೊಲ್ಲಲು ತನ್ನನ್ನೇ ಬಲಿಗೊಡುವ ಧರ್ಮಾಂಧರು ಇವರು. ಈ ಕೃತ್ಯವನ್ನು ಅವರು ಪರಮಾನಂದದ ಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ ಕೈಗೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಈ ಬಗೆಯಲ್ಲಿ ಸಾಯುವುದೆಂದರೆ ತ್ಯಾಗ ಮಾಡಿದಂತೆ. ಇದು ಸ್ವರ್ಗಕ್ಕೆ ಹಾಗೂ ಪುನರ್ಜನ್ಮದಲ್ಲಿ ಸ್ವರ್ಗಸುಖವನ್ನನುಭವಿಸಬಹುದು ಎಂದೆಲ್ಲ ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಮನಪರಿವರ್ತನೆಯಾದ ಬಾಂಬರು, ಗುಂಡಿಯೊತ್ತಿ ತನ್ನನ್ನು ಸಿಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಕ್ಷಣವಿದೆಯಲ್ಲ ಅದು ಅತ್ಯಂತ ಪರಮಾನಂದದ ಕ್ಷಣ. ಪುನರ್ಜನ್ಮವಿದೆ ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಕಲ್ಪಿಸಿದ ಧರ್ಮಗಳೇ ಇದಕ್ಕೆ ಹೊಣೆ.

 

PAINFUL HAPPINESS

The Masochist

For any well-balanced, cheerful individual, this is the most difficult form of happiness to comprehend. How can anyone develop a state of mind that equates pain with pleasure? Evolution has endowed us with an emergency alarm system that sends pain signals to the brain as a warning that we are physically or mentally at risk. As children, we quickly learn to avoid touching something that is very hot, or exposing ourselves to situations that cause mental agony. This is a vital self-protection system that helps us to escape injury or distress. It is the most basic of all survival systems and one can see it operating even among the lowest forms of animal life. And yet, despite this, some strange human adults turn this system on its head and seek out pain as a means to achieving a state of ecstatic pleasure. In bizarre sado-masochistic rituals, they have themselves tied up and beaten, or physically tormented in other ways. This is a rare form of happiness, but for those involved it means a great deal, and cannot be ignored.

At a lower level of intensity, there is the mental masochism of the puritan and the prude. For these individuals, happiness comes in the form of selfdenial. They develop a mental outlook that sees any form of indulgence as disgusting and wicked. If eating chocolate or ice-cream provides a minor form of pleasure, then they must be avoided at all costs. Major pleasures, such as erotic sex and feasting are strictly forbidden. Alcohol makes people far too happy, so it must be banned. This is the masochistic happiness of the antihedonist. The more frugal, austere and prohibitive life can be made, the greater their happiness. In origin, their attitude is usually born of the early discovery that other people are having fun and they are not. It they cannot have fun, then being funless must somehow be converted into an attractive proposition. They start to deny themselves pleasures and to enjoy the act of denial as a form of spiritual superiority. Each new renouncement of a personal pleasure becomes accompanied by a pang of smugly chaste happiness. This process, once begun, can easily escalate to reach levels of self-flagellation and self-restraint that reduce the life of the mental masochist to a stunted, bleak experience that is a travesty of human existence.

What these puritanical fanatics do to their own lives is their own choice and their own misfortune, but it does not usually stop there. All too often, the extreme abstinence of the anti-hedonist is not confined to his or her own behaviour. Attempts are eventually made to impose it on everyone else as well, and at this point it becomes a pernicious intrusion into the life of society at large. The American journalist, H. L. Mencken, summed this up well when he said, There is only one honest impulse at the bottom of Puritanism, and that is the impulse to punish the man with a superior capacity for happiness: When Puritanism starts to take hold of a whole country, in no time at all there is a growing tyranny of prohibited activities. Human pleasures become painted as debauched, dissolute, extravagant excesses. Public figures and social leaders, fearful of being accused of harbouring wayward or salacious preferences, feel the need to give ( secretly reluctant) support to the waves of puritanical rebellion that they see spreading around them. Before long, the entire culture has become infected and the antihedonists have won. Their special form of masochistic happiness has taken hold. A classic example of this in recent years was the rise of the Taliban in Afghanistan, where even the commonplace sources of daily happiness such as listening to music, watching television, dancing, or visiting the cinema were banned.

Finding fulfilment in imposing misery on others in this way sounds, superficially, rather like sadism, but this is not the case. The primary motive of the prohibitors is not to take pleasure in hurting others, but rather to infect them with the same brand of masochistic happiness that they themselves have come to enjoy. They want to share their self-denial pleasures with everyone else. Mental masochists come in several forms. There are the health fanatics, the diet-slaves, the teetotallers, the vegans, the anti-smokers and the celibates, each with his or her own special focus of interest. And there are others with a more general interest in pursuing the frugal way of life in all its aspects.

Of course, there is often a small price to pay for indulging in the hedonistic pleasures, but for the misery-makers this price becomes exaggerated a thousand times and they dwell on it endlessly. Something they prefer to ignore is that their claim to be generally healthier than unrepentant hedonists is not supported by the facts. A study of people who have managed to live for more than a century has revealed that a greater longevity is not guaranteed by any of the self-denial regimens. Indeed, the masochistic temperament that is needed for selfdenial seems to shorten life rather than extend it.

To be fair, Madame Calment was never excessive in her pursuit of pleasure. Obviously, if you eat, drink or smoke too much, your health will suffer. But equally, if you become obsessively disciplined in your self-denial, you will also run health risks. The ideal solution is moderation, rather than excess or denial.

Typically, the l00-plus individuals seem to be rather free-and-easy in their attitudes towards food. drink and other basic pleasures. Madame Jean Calment, the Frenchwonun who was the oldest person ever to have lived, was drinking cheap. booze, smoking cigarettes and dining on foie gras and Proven􀋛 stew throughout her long life. When she reached the age of 1 17, an attempt was made to stop her drinking port and smoking, but she did her best to foil her doctors and was still indulging herself whenever she got the chance, right up to her death at the age of 122.

Whatever vegans may claim, their diet is in reality inferior to that of people who enjoy a more varied diet. Human beings did not evolve as vegetarians -they succeeded because they mixed meat and vegetable elements to create a healthy, omnivorous diet. Although the intentions may be good, to avoid meat is to deny human biology. Although heavy smoking is dearly a killer, the occasional cigarette or after-dinner cigar does not appear to do any harm. Again, heavy drinking is also a killer, but a small amount of alcohol each day may be beneficial. So, in the end, the exaggerated self-restraint that provides happiness based on mental masochism appears to be far less rewarding that its practitioners would have you believe. Theirs is a mean-spirited, priggish form of happiness based on a lifestyle that, in the long run, does more harm than good.

Finally, one extreme form of Painful Happiness that sadly cannot be ignored today is the suicidal happiness of the terrorist. This is the ultimate form of self-inflicted pain, where the religious fanatic blows himself (or herself) to bits in order to kill and maim members of the enemy society. This act is carried out in a state of bliss, and the moment of pressing the button is accompanied by a surge of unimaginable happiness, because the brainwashed bomber has been indoctrinated with the idea that to die in this way is the path to holy martyrdom that will ensure a swift passage to a heavenly state of eternal happiness in the afterlife. The religious concept of the afterlife has a lot to answer for.

 

ಸಂತೋಷದ ಸ್ವರೂಪ – ಸಂತೋಷದ ಬಗೆ 8

ಲಯ ಆನಂದ

ನರ್ತಕ

ತೀವ್ರ ಲಯಬದ್ಧ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷವಾದೊಂದು ಖುಷಿ ಇದೆ. ಸಂಗೀತ, ನೃತ್ಯ,ಹಾಡುಗಾರಿಕೆ, ಏರೋಬಿಕ್ಸ್, ಜಿಮ್ನಾಸ್ಟಿಕ್ಸ್, ಆಟೋಟಗಳಂತಹವುಗಳಲ್ಲದೆ ಕೆಲವು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಂಭ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ, ಒಗ್ಗಟ್ಟಿನ ಈಜುಗಾರಿಕೆ, ಮಾಟ-ಮಂತ್ರದ ಆಚರಣೆ, ಮಿಲಿಟರಿ ಪೆರೇಡುಗಳಲ್ಲಂತಹ ವಿಚಿತ್ರ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ತಾಳಬದ್ಧವಾದ ಖುಷಿಯನ್ನು ಕಾಣುತ್ತೇವೆ. ತಾಳಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತಿರುವ ಮಾನವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ಕಟಾನಂದದ ಅಲೆಗಳನ್ನೆಬ್ಬಿಸಿ ನಮ್ಮನ್ನೆಲ್ಲೋ ಕೊಂಡೊಯ್ಯುವಂತಹುದ್ದೇನೋ ಇದೆ. ನಮ್ಮೆಲ್ಲ ಪ್ರಜ್ಞಾಪೂರ್ವಕ ನಿಯಂತ್ರಣಗಳೆಲ್ಲವನ್ನೂ ಮರೆತು ತಾಳಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಆಡುವ ದಾಸರಾಗಿಬಿಡುತ್ತೇವೆ. ತಾಳ ನಮ್ಮನ್ನು ತಾಕುತ್ತಿದ್ದಂತೆಯೇ ಖುಷಿ ಉಕ್ಕಿ ಬಂದು ಉಳಿದುದೆಲ್ಲವೂ ಮರೆತೇ ಹೋಗುತ್ತದೆ. ಜೊತೆಯಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಂಡರಂತೂ ಈ ಆನಂದದ ಅನುಭವ ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.

ಜನಪ್ರಿಯ ಗೋಷ್ಟಿಗಳಲ್ಲಿ  ಕೈ ಮೇಲೆತ್ತಿ ಒಂದಾಗಿ ಓಲಾಡುವ ಸಂಗೀತ ಪ್ರಿಯರು; ತಮ್ಮ ಪ್ರೀತಿಯ ತಂಡವನ್ನು ಹುರಿದುಂಬಿಸಿ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಚಪ್ಪಾಳೆ ತಟ್ಟುವ ಫುಟ್ಬಾಲ್ ಪ್ರೇಮಿಗಳು; ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಲಯಬದ್ಧವಾಗಿ ಹೆಜ್ಜೆ ಹಾಕುವ ಸೈನಿಕರು; ಓಲಾಡುತ್ತ ಒಟ್ಟಾಗಿ ಭಜನೆ ಮಾಡುವ ಭಕ್ತರು; ಜಿಮ್ಮುಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟಾಗಿ ವ್ಯಾಯಾಮ ಮಾಡುವ ಆರೋಗ್ಯ ವ್ಯಸನಿಗಳು; ಇವರೆಲ್ಲರೂ ವಿವರಣೆಗೆ ನಿಲುಕದ, ವಿಶೇಷವಾದ ಲಯಸುಖವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಾರೆ.

ಮಿದುಳು ತನ್ನಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ಉನ್ನತ ಚಿಂತನೆಯ ಕೇಂದ್ರಗಳನ್ನು ಸ್ವಿಚ್ ಆಫ್ ಮಾಡಿ ದೇಹವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಈ ಬಗೆಯ ಆದಿಮ ಖುಷಿಗೆ ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳುವುದೆಂದರೆ ನಮ್ಮ ದೇಹದ ಸ್ನಾಯುಗಳನ್ನು ಲಯಬದ್ಧವಾಗಿ ಮರುಕಳಿಸುವ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸುವುದಷ್ಟೆ.. ಸ್ವಿಚ್ ಆಫ್ ಮಾಡುವುದರಿಂದ ಸ್ವಲ್ಪ ಕಾಲ ನಮ್ಮನ್ನು ಕಾಡುವ ನಿತ್ಯದ ಸಂಕಟಗಳು ಹಾಗೂ ಚಿಂತೆಗಳನ್ನು ದೂರವಿಡುತ್ತೇವೆ. ನಮ್ಮ ಬದುಕೆಲ್ಲವೂ ಲಯಬದ್ಧವಾಗ ಉಸಿರಾಟ, ಹೃದಯಬಡಿತದಂತಹ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದಲೇ ನಿಯಂತ್ರಿತ. ಮಗುವಾಗಿದ್ದಾಗ ತೊಟ್ಟಿಲಲ್ಲೋ, ತಾಯಿಯ ಮಡಿಲಲ್ಲೋ ತೂಗಾಡುತ್ತಾ ಸುಖವನ್ನನುಭವಿಸಿರುತ್ತೇವೆ. ದೊಡ್ಡವರಾದ ಮೇಲೂ ಇದೇ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ದೇಹವನ್ನು ದೂಲಿಯಾಡಿಸಿ ಖುಷಿ ಪಡುತ್ತೇವೆಂದರೆ ಅದು ನಿಜಕ್ಕೂ ಯಾವುದೋ ಆದಿಮ ಖುಷಿಯೇ ಇರಬೇಕು.

ಈ ಬಗೆಯ ಖುಷಿಗೆ ತಮ್ಮನ್ನು ಒಡ್ಡಿಕೊಳ್ಳದೆಯೇ ಇಡೀ ಜೀವಮಾನವನ್ನು ಕಳೆಯುವವರೂ ಇದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಜ್ಞೆಯ ನಿಯಂತ್ರಣವನ್ನು ಮೀರಿ ಖುಷಿಯಲ್ಲಿ ತೇಲುವುದನ್ನು ಕೆಲವರು ಸಹಿಸಲಾರರು.  ಲಯಸುಖವೆನ್ನುವುದು ಇಂತಹವರ ಯೋಚನೆಗೂ ನಿಲುಕದಂತಹದ್ದು. ಸಂಗೀತ ಸಭೆಗೆ ಹೋದರೂ ತಮ್ಮ ಮಿದುಳಿನ ಉನ್ನತ ಪ್ರಜ್ಞೆಯನ್ನು ಪ್ರಚೋದಿಸುವಂತಹ ಸಂಗೀತವನ್ನಷ್ಟೆ ಇವರು ಕೇಳುವರು. ಸಂಕೀರ್ಣ ಶ್ರುತಿ, ರಾಗಗಳಿರುವ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸಂಗೀತವನ್ನು ಕೇಳುವರೇ ಹೊರತು ಹೆಜ್ಜೆಕುಣಿಸುವಂತಹದ್ದನ್ನಲ್ಲ. ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಬುಡಕಟ್ಟಿನ ಜನಪದ ಸಂಗೀತ, ಜನಪ್ರಿಯ ಸಂಗೀತ ಹಾಗೂ ನೃತ್ಯಸಂಗೀತಗಳಲ್ಲಿ ಕಲಾವಿದರು ಹಾಗೂ ಪ್ರೇಕ್ಷಕರನ್ನು ಕುಣಿಸುವಷ್ಟು ಲಯವಿರುತ್ತದೆ. ರೇವ್ ಸಂಗೀತಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣುವುದು ಇದರ ಪರಾಕಾಷ್ಠ ರೂಪ. ಕಿವಿಗಡಚಿಕ್ಕುವ ಬಡಿತವನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಇದರಲ್ಲಿ ವೈವಿಧ್ಯದ ಸುಳಿವೂ ಇರುವುದಿಲ್ಲ. ಇಂತಹ ಬಡಿತದ ಪ್ರಭಾವಕ್ಕೊಳಗಾದ ಕೇಳುಗರು ಓಲಾಡಿ, ಗಿರಕಿ ಹೊಡೆಯುತ್ತಾ ತಲುಪುವ ಸ್ಥಿತಿ ಇದೆಯಲ್ಲ ಅದು ಬೌದ್ಧಿಕ ಚರ್ಚೆಗಳಿಂದ ಬಲು ದೂರವಿರುವಂತದ್ದು. ಲಯಸುಖದ ಅಪ್ಪಟ ರೂಪ.

ಈ ಬಗೆಯ ಖುಷಿಯ ಭೌತಿಕ ಮೂಲ ದೇಹದಲ್ಲಿ ಎಂಡಾರ್ಫಿನ್ ಗಳ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಚಯಾಪಚಯ ಕ್ರಿಯೆಯಲ್ಲಿ ಅಡಗಿದೆ. ಎಂಡಾರ್ಫಿನ್ ಗಳು ದೇಹದ ನೈಸರ್ಗಿಕ ನೋವು ಶಮನಕಗಳು. ರಾಸಾಯನಿಕವಾಗಿ ಮಾರ್ಫಿನ್ ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದವು (ಎಂಡಾರ್ಫಿನ್ ಎನ್ನುವ ಹೆಸರು ಎಂಡೋಜೆನಸ್ – ಆಂತರಿಕ – ಮಾರ್ಫಿನ್ ಎನ್ನುವದರ ಹೃಸ್ವರೂಪ). ಇವು ಸುಖೋನ್ಮಾದದ ಭಾವವನ್ನು ಹುಟ್ಟು ಹಾಕುತ್ತವೆ. ದೇಹವು ಲಯಖುಷಿಯ ಉಚ್ಛ್ರಾಯ ಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ತಲುಪಿದಾಗ ಇವುಗಳ ಪ್ರಚೋದನೆಯೂ ತಟಕ್ಕನೆ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ. ಇದಕ್ಕೇ “ಓಟಗಾರನಿಗೆ ಬರುವ ಮತ್ತಿನಂತಹ ಮದ” (ರನ್ನರ್ಸ್ ಹೈ – ಓಟದ ಮದ)  ಹಾಗೂ ಕೆಲವು ಆರೋಗ್ಯ ವ್ಯಸನಿಗಳು ವ್ಯಾಯಾಮಕ್ಕೆ ದಾಸರಾಗುವುದಕ್ಕೂ ಕಾರಣ ಎನ್ನುವ ವಿವರಣೆ ಇದೆ.  ಅಮೆರಿಕೆಯ ಜಾರ್ಜಿಯ ಇನ್ಸ್ಟಿಟ್ಯೂಟ್ ಆಫ್ ಟೆಕ್ನಾಲಜಿಯಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ವ್ಯಾಯಾಮದಂತಹ ಚುರುಕು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಸುರಿದ ಮತ್ತೊಂದು ರಾಸಾಯನಿಕ ಈ ಓಟದ ಮದವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವುದರಲ್ಲಿ ಪ್ರಮುಖ. ಇದು ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಶೋಧವಾದ ನೋವು ನಿಯಂತ್ರಿಸುವ ಆನಂದಾಮೈಡ್ (ಈ ಪದ ಸಂಸ್ಕೃತದ ಆನಂದ ಪದದಿಂದ ಹೊಮ್ಮಿದ್ದು). ಈ ವಸ್ತುವಿಗೂ ಮತ್ತುಂಟು ಮಾಡುವ ಗಾಂಜಾದ ಘಟಕಕ್ಕೂ ನಿಕಟ ಸಂಬಂಧವಿದೆಯೆಂಬುದನ್ನೂ ಈ ಸಂಶೋಧನೆಗಳು ತೋರಿಸಿವೆ.

ವ್ಯಾಯಾಮ ವ್ಯಸನಿಯ ಆನಂದವೂ, ಗಾಂಜಾ ಸೇವಿಸುವವನ ಮತ್ತೂ ಒಂದೇ ರೀತಿಯವು ಎಂಬುದು ಸಂಶೋಧಕರ ಅನಿಸಿಕೆ. ಹಾಗಂತ ಗಾಂಜಾ ಸೇವನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ನೀಡುವ ಎಚ್ಚರಿಕೆಯನ್ನು ವ್ಯಾಯಾಮದ ಬಗ್ಗೆಯೂ ನೀಡಬಾರದೇಕೆ ಎನ್ನುವ ಪ್ರಶ್ನೆ ನೀವು ಕೇಳಿದರೆ ಅದು ನಿರೀಕ್ಷಿಸಿದ್ದೇ.  ಈ ಬಗ್ಗೆ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ನೀಡುವ ವಿವರಣೆ ಇದು. ವ್ಯಾಯಾಮದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಆನಂದಾಮೈಡ್ ಸೃಷ್ಟಿಯಾಗಲು ಕಾರಣವಿದೆ. ಆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ದೇಹ ಒತ್ತಡಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುವುದರಿಂದ ಈ (ಆನಂದಾಮೈಡ್) ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಉಪಯುಕ್ತ. ಗಾಂಜಾ ಸೇವನೆಯ ಕಥೆಯೇ ಬೇರೆ. ಇದು ದೈಹಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಅಸಹಜವಾದ ದುರ್ಬಳಕೆ. ಇಂತಹ ಬಳಕೆಗೆಂದು ಇದು ವಿಕಾಸವಾದದ್ದಲ್ಲ.

__________________________________________________

There is a special kind of happiness associated with intensely rhythmic activities. We see this in music, dancing, singing, aerobics, gymnastics, athletics and even in such odd activities as revivalist religious celebrations, synchronized swimming, dervish whirling, voodoo possession rituals, and military marching. Wherever a human activity involves a ‘beat’, there is the potential for finding oneself carried off into a strangely vertiginous sense of euphoria. All intellectual control is abandoned and given over to the tyranny of the beat. There is a sudden surge of pleasure as the rhythm takes hold and all else is momentarily forgotten. Sharing this with others helps to intensify the experience.

The fans at the pop concert, with their arms in the air, swaying together from side to side; the football fans chanting and clapping in synchrony in support of their team; the goose-stepping soldiers on ceremonial duty; the bible-belt faithfUl swinging back and forth as they pray together; the health fanatics prancing together aerobically in the gymnasium in search of the ‘burn’: all experience a unique kind of rhythmic happiness that has a special quality they find hard to define.

Essentially it has to do with giving oneself up to a primitive physical sensation in which the brain switches off the higher centres for a while (and with that switchingoff, temporarily removes all the usual cares and worries of the day) and allows the muscles of the body to enjoy a long series of evenly repeated actions. Of course, our very lives are rhythmically controlled: by our heartbeat and breathing rate. As babies we were comforted by being rocked back and forth in our cradles or in our parents’ arms. It follows that if, as adults, we start to move our whole bodies in the same way, we are tapping into something truly primeval.

Some people manage to go through their whole lives without ever giving themselves over to this particular kind of happiness. They are the ones who cannot face the thought of even briefly abandoning their intellectual controls and ‘letting go’. For them, the very concept of rhythmic happiness will be alien to their thinking. Even if they attend a musical concert it will be to listen to music that excites the higher centres of their brains: orchestral music without a steady beat and with complex variations in speed and pattern. By contrast, the simpler folk-music of every tribal gathering, dance hall, or pop concert will, despite its thematic variations, rely heavily on imposing a set rhythm on both its performers and its listeners. In the most extreme form, found at ‘rave’ concerts, there is little thematic variation left. the music having been simplified to little more than a deafening, thumping beat. Under its insistent bombardment, the ravers sway and gyrate in a state that is as far removed from intellectual debate as it is possible to get. This is rhythmic happiness at its most pure.

Underlying this type of happiness is a physiological reaction of the body involving an increase in the release of endorphins. These are the body’s natural painkillers, chemically related to morphine, (the word ‘endorphin’ is a contraction of ‘endogenous morphine’, meaning ‘the body’s natural morphine’), and their impact is to create a mood of euphoric well-being. Their activation improves dramatically as the body reaches its highest state of intense rhythmic expression, and this fact has been used to explain the existence of what is called ‘the runner’s high’ – and also why some exercise-fanatics become so addicted to their energetic work-out regimes. Research at the Georgia Institute of Technology in America has, however, suggested that a different chemical, also released by energetic rhythmic activities, is the key factor involved in creating ‘the rurmer’s high’. It is a recently discovered pain regulator called ‘anandamide’ (a term derived from the Sanskrit word meaning ‘internal bliss’), and it has been pointed out that this substance is closely related to the active ingredient in cannabis.

The researchers therefore suggest that the happiness ‘high’ of the exercise fanatic and the happiness ‘high’ of the cannabis smoker are very similar. Anticipating, perhaps with some alarm, that this discovery might mean that warnings against cannabis-use might now also have to be applied to energetic exercise regimes, they have been quick to issue a denial of this, stating: In exercise, there is a reason why the [anandamide] system is activated. One has to deal with a physical stressor and the [ anandamide] system fulfills its purpose. Smoking marijuana is a different story. This is an unnatural abuse of the system, not intended to be used this way by evolution.

 

 

 

ಸಂತೋಷದ ಸ್ವರೂಪ – ಸಂತೋಷದ ಬಗೆ 7

ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಂತೋಷ

ಬುದ್ಧಿಜೀವಿ

ವಿಕಾಸದ ವೇಳೆ ಮಾನವನ ಮಿದುಳು ಇಷ್ಟೊಂದು ದೊಡ್ಡದಾಗಿ ಬೆಳೆದ ಕಾರಣವಾಗಿ ಅದು ಈಗ ತನ್ನೊಂದಿಗೇ ಆಟವಾಡುತ್ತಲೇ ಸಂತೋಷ, ಸುಖದ ಭಾವಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸುವ ಮಟ್ಟಕ್ಕೇರಿದೆ. ಇವು ಎಲೆಯಾಟದಿಂದ ಕಂಪ್ಯೂಟರು ಗೇಮುಗಳಂತಹ ಸರಳ ಆಟಗಳಿಂದ ಆರಂಭಿಸಿ ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಕಲೆ ಹಾಗೂ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಯಂತಹ ಪ್ರಬುದ್ಧ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳವರೆಗೂ ವೈವಿಧ್ಯಮಯ. ಇವೆಲ್ಲ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳಿಗೂ ತಮ್ಮ ಉದ್ಯೋಗದಲ್ಲಿ ಬಡ್ತಿ ಇಲ್ಲವೇ ಬಹುಮಾನವನ್ನು ಗೆಲ್ಲುವುದೋ ಅಂತೂ ಒಂದು ದುರುದ್ದೇಶವಿದೆ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಇವುಗಳು ಉಪೋತ್ಪನ್ನಗಳು ಅಷ್ಟೆ.

ಇಂತಹ ತನ್ಮಯತೆಯ ಕೆಲಸಗಳ ಸಾರವಿಷ್ಟೆ: ಇವೆಲ್ಲವೂ ಸಂಕೀರ್ಣ ಯೋಚನಾಲಹರಿಗಳಲ್ಲಿ ತೊಡಗಿಸಿ ಮಿದುಳಿಗೆ ವ್ಯಾಯಾಮ ನೀಡುತ್ತವೆ. ಇದಕ್ಕೆ ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ಸಂಶೋಧನೆ ಒಂದು ಉದಾಹರಣೆ. ಹೊರಗಿನವರಿಗೆ ಇದು ಮಾನವನಿಗೆ ಅನುಕೂಲವನ್ನು ತರುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಕೈಗೊಂಡ ಯೋಜಿತ ಕೆಲಸವೆನ್ನಿಸಬಹುದು. ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನ ಕೇಳಿ. ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಎಂದರೆ ಸಂಕೀರ್ಣ ಬೌದ್ಧಿಕ ಸಮಸ್ಯೆಗಳ ಜೊತೆಗೆ ಆಡುವ ಖುಷಿ. ಅದುವೇ ರೋಮಾಂಚನ ತರುತ್ತದೆ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. “ಮಾನವರಿಗೆ ಅನುಕೂಲ” ಎನ್ನುವದನ್ನು ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಧನಬೆಂಬಲ ಪಡೆಯುವುದಕ್ಕಾಗಿಯಷ್ಟೆ ಅದರ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಸೇರಿಸಿಕೊಂಡಿರುತ್ತಾರೆ. ಸಂಶೋಧನೆಯನ್ನು ಕೈಗೊಳ್ಳುವುದರಲ್ಲಿನ ನಿಜವಾದ ಬೌದ್ಧಿಕ ಖುಷಿ ಹೊಸ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳುವುದರಲ್ಲಿ ಹಾಗೂ ಹೊಸ ಉತ್ತರಗಳನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುವುದರಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಏನಾದರೂ ಹೊಸದನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಿದಾಗ ಆಗುವಂತೆ ಈ ಖುಷಿಯ ಕ್ಷಣಗಳು ಆಕಸ್ಮಿಕವಾಗಿ ಬರುತ್ತದೆ. ಈ ಶೋಧ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಅನುಕೂಲಿಯಾಗಿಲ್ಲದೆಯೂ ಇರಬಹುದು. ಹಾಗಿದ್ದರೆ ಅದು ಬೋನಸ್ ಅಷ್ಟೆ. ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮಹಾನ್ ಎನ್ನಿಸುವ ಶೋಧಗಳು ಕರಾರುವಾಕ್ಕಾದ ಯೋಜನೆಗಳಿರುವ ಅನ್ವಯಿಕ ಸಂಶೋಧನೆಗಳಿಂದ ಬರದೆಯೇ ಕಾಟಾಚಾರಕ್ಕೆ ಮಾಡಿದಂತಹ ತುಂಟ ಶೋಧಗಳಿಂದಲೇ ಆಗುವುದುಂಟು. ಸಂಶೋಧನೆಗೆ ಧನ ಒದಗಿಸುವ ಸರಕಾರದ ವಿಭಾಗಗಳಿಗೆ ಇದರ ಅರಿವಿಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಅವು ಹಲವು ಸಣ್ಣಪುಟ್ಟ ಶೋಧಗಳಿಗಾಗಿ ಖರ್ಚು ಮಾಡಿ ಮಹಾನ್ ಎನ್ನುವವನ್ನು ಬಿಟ್ಟೇ ಬಿಟ್ಟಿರುತ್ತವೆ. ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನು ಅವರ ಪಾಡಿಗೆ ಇರುವಂತೆ ಬಿಟ್ಟುಬಿಟ್ಟರೆ ಉತ್ತಮ. ತಮಗೆ ಖುಷಿಯಾಗುವಂತೆ ಕಸರತ್ತುಗಳನ್ನು ಮಿದುಳಿಗೆ ಮಾಡಿಸುವುದಕ್ಕೆ ಹೊರಟ ಅವರು ಅಯಾಚಕವಾಗಿ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನೂ ಬದಲಿಸಿಬಿಡುತ್ತಾರೆ.
ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಕಲೆಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬಹುತೇಕ ಅದ್ಭುತ ಸಾಧನೆಗಳಾಗಿರುವುದು ಸುಂದರವಾಗಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ವಾಣಿಜ್ಯಕ ಚಿತ್ರಗಳಿಂದಲ್ಲ, ಅಳಿವಿನಂಚಿನಲ್ಲಿರುವ ಕುಸುರಿ ಕಲೆಗಾರಿಕೆಯಲ್ಲಿ. ಮಹಾನ್ ಕಲಾವಿದರು ತಮ್ಮ ಚಿತ್ರಗಳು ಎಷ್ಟು ಬೆಲೆಗೆ ಮಾರಾಟವಾಗಬಹುದೆಂದು ಆಲೋಚಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಬದಲಿಗೆ ಅವು ಬೇರೆಯವರನ್ನು ಖುಷಿಪಡಿಸಬಹುದೇ ಎಂದು ಯೋಚಿಸುತ್ತಾರೆ. ಮೂಲತಃ ಅವರು ತಮಗಾಗಿಯೇ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವವರು. ತಮ್ಮ ಕ್ರಿಯೆ ಜನಪ್ರಿಯವಾಗದು, ಮಾರಾಟವೂ ಆಗದು ಎಂಬುದೂ ಅವರಿಗೆ ತಿಳಿದಿರುತ್ತದೆ. ವಾನ್ ಗೋ ಬದುಕಿದ್ದಾಗ ಮಾರಿದ್ದು ಒಂದೇ ಒಂದು ಚಿತ್ರವನ್ನು. ಆದರೂ ಚರಿತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಪಂಚದ ಬೇರಾವ ಕಲಾವಿದನ ಚಿತ್ರಕ್ಕೂ ದೊರಕದ ಬೆಲೆಯನ್ನು ಇಂದು ಹರಾಜಿನಲ್ಲಿ ಅವನ ಚಿತ್ರಗಳು ದಕ್ಕಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ. ಇಂತಹ ಲಾಭದಾಸೆಯಿಂದೇನೂ ಅವನು ಚಿತ್ರಗಳನ್ನು ಬರೆಯಲಿಲ್ಲ. ತನ್ನ ಮನಸ್ಸಿನೊಂದಿಗೇ ಆಡುತ್ತಿದ್ದ ಆಟಗಳೇ ಅವನನ್ನು ಈ ಸಾಧನೆಯತ್ತ ದೂಡಿದುವು. ಪ್ರತಿ ಹೊಸ ಚಿತ್ರ ಬರೆಯುವಾಗಲೂ, ತನಗೆ ತೃಪ್ತಿ ಕೊಡುವಂತಹ ಬಿಂಬಗಳನ್ನು ಮೂಡಿಸಲು ಹೊರಟ ಆತ ಚಿತ್ರ ಪೂರ್ಣವಾದ ಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅತೀತವಾದ ಆನಂದವನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತ್ತಿದ್ದ. ದುಃಖದ ಸಂಗತಿಯೆಂದರೆ ಬಹಳಷ್ಟು ಕಲಾವಿದರಿಗೆ ತಮ್ಮ ಬಗ್ಗೆ ಇರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆ ಎಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚೆಂದರೆ ಇಂತಹ ಉತ್ಕಟ ಆನಂದವನ್ನು ಅವರು ಅನುಭವಿಸುವುದು ಅಪರೂಪ. ಹಾಗೇನಾದರೂ ಆದರೆ, ತಮ್ಮ ಶ್ರಮ ಹಾಗೂ ತ್ಯಾಗವೆಲ್ಲ ಸಾರ್ಥಕವೆನ್ನಿಸುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಕಲಾಕೃಷಿಯ ಫಲಗಳನ್ನು ಸವಿಯುವವರಿಗೆ ಇಂತಹ ತೀಕ್ಷ್ಣವಾದ ಖುಷಿಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲು ಅಪಾರವಾದ ಸಾಧ್ಯತೆಗಳು ಇಂದು ಲಭ್ಯ. ಅಸಂಖ್ಯ ಸಂಗ್ರಹಾಲಯಗಳು, ಕಲಾಪ್ರದರ್ಶನಗಳು ಹಾಗೂ ಪ್ರಕಾಶನಗಳು ಇಂದು ಲಭ್ಯ. ಹೀಗಾಗಿ ಇಂತಹ ಬೌದ್ಧಿಕ ಖುಷಿಯಿಂದ ತಪ್ಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುವ ಯಾವ ಕಾರಣಗಳೂ ನಮಗಿಂದು ಇಲ್ಲ. ಇತರೆ ಕಲಾಪ್ರಕಾರಗಳ ವಿಷಯದಲ್ಲಿಯೂ ಅಷ್ಟೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಈ ದಿನ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಎಂತಹ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡಿದೆ ಎಂದರೆ ನಮಗೆ ಇಚ್ಛೆಯಿದ್ದರೆ ಪ್ರತಿದಿನವೂ ಬೆಳಗ್ಗಿನಿಂದ ಸಂಜೆಯವರೆಗೂ ನಾವು ಸಂಗೀತ ಎಂದು ಗುರುತಿಸುವ ಅಮೂರ್ತವಾದ ಸದ್ದನ್ನು ಕೇಳುತ್ತಲೇ ಇರಬಹುದು.
ಸ್ವಲ್ಪ ತೀವ್ರವೆನ್ನಿಸಿದ ಜನಪ್ರಿಯ ಒಳಾಂಗಣ ಆಟಗಳನ್ನಾಡುವಾಗ ನಮ್ಮ ಮಿದುಳು ಕಷ್ಟವೆನ್ನಿಸುವ ಆದರೆ ಅಸಾಧ್ಯವಲ್ಲದ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಉದ್ಯುಕ್ತವಾಗುತ್ತದೆ. ಇಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಒತ್ತಡವಿರದು. ಏಕೆಂದರೆ ಈ ಆಟಗಳಿಗೆ ಆಟದಾಚೆ ಬೇರೆ ಯಾವ ಮಹತ್ವವೂ ಇಲ್ಲ. ಕೌತುಕವೆಂದರೆ, ಇದು ಇಂದಿನ ವಿದ್ಯಮಾನವೇನಲ್ಲ. ಉತ್ಖನನ ಶಾಸ್ತ್ರದ ಪ್ರಕಾರ ಸಾವಿರಾರು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಇಂತಹ ಒಳಾಂಗಣ ಆಟಗಳು ಇದ್ದೇ ಇದ್ದುವು. ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿದ್ದ ಬೇಟೆಗಾರ-ಸಂಗ್ರಹಕಾರ ಸಮಾಜದ ಗಂಡಸರು ಬೇಟೆಯಿಂದ ಮರಳಿದ ನಂತರದ ಬಿಡುವಿನ ವೇಳೆಯನ್ನು, ನೆಲದಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಗುಳಿಗಳನ್ನು ತೋಡಿ, ಒಂದಿಷ್ಟು ಕಲ್ಲುಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಲೆಕ್ಕ ಹಾಗೂ ಯೋಜನೆಗಳಿದ್ದ ಗಣಿತದಾಟಗಳನ್ನು ಆಡುತ್ತ ಕಳೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ಈ ಪುರಾತನ ಕಾಲಕ್ಷೇಪದ ಅಭ್ಯಾಸ ಇಡೀ ಆಫ್ರಿಕಾವನ್ನು ವ್ಯಾಪಿಸಿತ್ತು. ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ 1400ರಿಂದೀಚೆಗಿನ ಈಜಿಪ್ಟಿನ ದೇವಾಲಯಗಳಲ್ಲಿ ಕಲ್ಲುಗಳಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಕೊರೆದ ಉದಾಹರಣೆಗಳೂ ಕಾಣಸಿಗುತ್ತವೆ. ಇಂದು ಇದನ್ನು ಸುಂದರವಾಗಿ ಕೆತ್ತಿದ ಮರದ ಹಲಗೆಗಳ ಮೇಲೆ ಆಡುತ್ತಾರೆ. ನೂರಾರು ಬುಡಕಟ್ಟು ಜನಾಂಗಗಳಲ್ಲಿ ಇದು ಜನಪ್ರಿಯವಾಗಿದ್ದು, ನೂರಾರು ಹೆಸರುಗಳಿಂದ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿಯಾಗಿದೆ. ಇದನ್ನು ಆಫ್ರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಮಂಕಾಲ ಎಂದು ಹೆಸರು.

ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ 2500ರ ಆಸುಪಾಸಿನ ಯುರ್ ರಾಜನ ಸಮಾಧಿಯಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ಸಾಕಷ್ಟ ಸಂಕೀರ್ಣತೆ ಇಪ್ಪತ್ತು ಚೌಕಗಳ ಆಟ ಹಾಗೂ ಬ್ಯಾಕ್ ಗ್ಯಾಮನ್ ಕಂಪ್ಯೂಟರ್ ಆಟಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರಣೆ ಎನ್ನಿಸಿದ ಸೆನೆಟ್ ಎನ್ನುವ ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ 2400 ರ ಆಟ ಇತರೆ ಜನಪ್ರಿಯ ಪುರಾತನ ಒಳಾಂಗಣ ಆಟಗಳು. ಗೋ ಎಂಬ ಹೆಸರಿನ ಜಪಾನೀಯ ಆಟ ಬಲು ಕಷ್ಟದ್ದು. ಇದನ್ನು ಮೊದಲು ರೂಪಿಸಿದ್ದು ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ 2255 ರಿಂದ 2206 ರ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಚೀನೀ ರಾಜ ಶುನ್. ತನ್ನ ಮಗನ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಆತ ಈ ಆಟವನ್ನು ವಿಶೇಷವಾಗಿ ರೂಪಿಸಿದ. ಡ್ರಾಟ್, ಚೆಕ್ಕರ್ ನಂತಹ ಜನಪ್ರಿಯ ಆಟಗಳು ಮೂಲತಃ ಈಜಿಪ್ಟಿನವಾಗಿದ್ದು ಸುಮಾರು ಕ್ರಿಸ್ತಪೂರ್ವ 1600 ರ ಕಾಲದವು. ಎಲ್ಲಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನಪ್ರಿಯವಾದದ್ದು ಚದುರಂಗ. ಕಾಲಾಂತರದಲ್ಲಿ ಇದು ಜಗತ್ತಿನ ಬಲು ಮೇಧಾವಿಗಳಿಗೆ ಕಸರತ್ತು ನೀಡುತ್ತಿದೆ. ಕನಿಷ್ಟ ಹತ್ತೊಂಬತ್ತು ಶತಮಾನಗಳಿಂದ ಚದುರಂಗವನ್ನು ಆಡುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ರಶ್ಯಾದಲ್ಲಿ ದೊರೆತ ಕ್ರಿಸ್ತಶಕ ಎರಡನೆಯ ಶತಮಾನಕ್ಕೆ ಸೇರಿದ ದಂತದ ಚದುರಂಗದ ಕಾಯಿಗಳೇ ಅತ್ಯಂತ ಹಳೆಯ ಚದುರಂಗದ ಕಾಯಿಗಳು. ಮೂಲತಃ ರಣನೀತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಲು ರೂಪಿಸಿದ ಚದುರಂಗ ದೀರ್ಘ ಕಾಲದಿಂದ ಯಾವುದೇ ಉದ್ದೇಶವಿಲ್ಲದ, ಉಪಯುಕ್ತತೆ ಇಲ್ಲದ ಅಪ್ಪಟ ಭೌದ್ಧಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆಯಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ (ಇದರಲ್ಲಿ ಬಳಸುವ ‘ಚೆಕ್ ಮೇಟ್; ಎನ್ನುವ ಪದ “ದೊರೆ ಸತ್ತ” ಎನ್ನುವ ಅರಬೀ ಕೂಗು ಶಾ ಮತ್ ನಿಂದ ಜನಿಸಿದ್ದಂತೆ)
ಇದರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಖುಷಿ ಕೊಡುವ ಕ್ಷಣಗಳೆಂದರೆ ಅನಿರೀಕ್ಷಿತವಾದ, ಜಾಣ ನಡೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಆಟವನ್ನು ಬಿಟ್ಟರೆ ಬೇರಾವ ಅರ್ಥವೂ ಇಲ್ಲ. ಬ್ಯಾಕ್ ಗ್ಯಾಮನ್ (ಕ್ರಿಸ್ತ ಶಕ ಹನ್ನೊಂದನೆ ಶತಮಾನ), ಪೋಕರ್ (ಕ್ರಿಶ ಹದಿನಾರನೇ ಶತಮಾನ). ವಿಸ್ಟ್ (ಕ್ರಿಶ ಹದಿನಾರನೇ ಶತಮಾನ), ಬ್ರಿಡ್ಜ್ (ವಿಸ್ಟ್ ನ ಹತ್ತೊಂಬತ್ತನೇ ಶತಮಾನದ ಸುಧಾರಿತ ರೂಪ), ಲೂಡೋ (ಹತ್ತೊಂಭತ್ತನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯವಾದ ಈ ಆಟ ಪುರಾತನ ಭಾರತೀಯ ಪಗಡೆ ಆಟದ ಪಾಶ್ಚಿಮಾತ್ಯ ರೂಪ), ಸ್ಕ್ರಾಬಲ್ (1931ರಲ್ಲಿ ಪರಿಚಯಿಸಿದ್ದು) ಮುಂತಾದ ಇತರೆ ಒಳಾಂಗಣ ಆಟಗಳ ವಿಷಯವೂ ಹೀಗೆಯೇ. .ಕೆಲವರು ಏಕೆಂದರೆ ಇವುಗಳಿಂದ ಯಾವ ಪ್ರಯೋಜನವೂ ಇಲ್ಲದ್ದರಿಂದ ಈ ಆಟಗಳನ್ನು ವ್ಯರ್ಥ ಕಾಲಹರಣ ಎಂದು ಕೆಲವರು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇವುಗಳಿಂದ ಯಾವ ಉಪಯೋಗವೂ ಆಗಬೇಕಿಲ್ಲ ಬಿಡಿ. ಆಟ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಆಡಿದಾಗ ಆಟಗಾರನಿಗೆ ಉತ್ಕಟ ಖುಷಿಯನ್ನು ನೀಡುವ ಸಾಧನಗಳಷ್ಟೆ ಇವು. ಮಡಿವಂತರ ಪ್ರಕಾರ ಆಟದ ಜೊತೆಗೆ ಬಾಜಿ, ಪಣ ಕಟ್ಟುವುದು ಆಟದ ಗುಣವನ್ನೇ ಕೆಡಿಸಿಬಿಟ್ಟಿದೆ.

ಒಳಾಂಗಣ ಆಟಗಳಂತೆ ಒಗಟುಗಳೂ ಕೆಳಸ್ತರದ ಬೌದ್ಧಿಕ ಖುಷಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಸಾಕಷ್ಟು ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತವೆ. ಒಗಟುಗಳಲ್ಲಿ ರಸಪ್ರಶ್ನೆಗಳು, ಮಿದುಳಿಗೆ ಕಚಗುಳಿಯಿಡುವಂತಹ ರೂಬಿಕ್ ಕ್ಯೂಬ್ (1979 ರಲ್ಲಿ ಶೋಧಿಸಿದ್ದು) ಹಾಗೂ ಪದಬಂಧ (1913 ರಲ್ಲಿ ಶೋಧಿಸಿದ್ದು) ಗಳವರೆಗೆ ಒಗಟುಗಳಿವೆ. ಅದು ತಮಗೆ ಯಾವ ಬಹುಮಾನ, ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ತರುವಿದಿಲ್ಲವೆನ್ನುವುದು ಖಾತ್ರಿಯಾಗಿದ್ದರೂ, ದಿ ಟೈಂಸ್ ಪತ್ರಿಕೆಯ ಪದಬಂಧವನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸುವುದೇ ಸಾವಿರಾರು ಜನಕ್ಕೆ ಖುಷಿಯನ್ನು ತರುವ ಸಂಗತಿ. ಇದಕ್ಕೆ ಅಂತಿಮ ಗುರಿಯಿಲ್ಲ. ದೀರ್ಘಾವಧಿ ದಿಶೆಯಿಲ್ಲ. ಪದಬಂಧವನ್ನು ರಚಿಸಿದವನ ಜೊತೆಗೆ ತನ್ನ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತ ಮಿದುಳಿಗೆ ಕಸರತ್ತನ್ನು ನೀಡುವುದಷ್ಟೆ ಪದಬಂಧದ ಗುರಿ, ಆಶಯ.

——————————————————-

CEREBRAL HAPPINESS
The Intellectual
Because the human brain has become so enlarged during the course of evolution, it has now reached the stage where it can create a feeling of happiness simply by playing games with itsel£ These games vary from the most trivial – card games and computer games – to the most profound: artistic creativity and scientific research. There are those who will argue that all such activities have an ulterior motive (winning a contest, making money advancing one’s career), but these are by-products.

The essence of all these preoccupations is that they exercise the brain and involve complex thought processes that are, at base, an end in themselves. Scientific research is a good example. To outsiders, this is always seen as a carefully planned procedure with laudable end-goals that will benefit mankind. In reality, as any scientist will admit when pressed, the real thrill of research is playing with complicated mental puzzles. ‘Benefiting mankind’ is usually only woven into the research plans in order to facilitate a research grant. The true pleasure in carrying out research lies in the intellectual pleasure of asking new questions and finding new answers. The moments of happiness arrive, often unexpectedly, when something novel is discovered.
This may or may not benefit mankind. If it does so, this is merely a bonus. Frequendy, the greatest discoveries of all come not from tighdy orchestrated, applied research, but £Tom seemingly playful, pure research, done for its own sake. Government grant-giving bodies are not always fully aware of this, with the result that they end up sponsoring many minor advances, while missing out on the major ones. Scientists are at their best when they are left to their own devices, finding moments of intense cerebral happiness as they play mind-games with their material and, willy-nilly, change our world dramatically in the process.

Again, with artistic creativity, the greatest achievements are not made in the area of slickly produced commercial art, but in the often ramshackle world of fine art. Great artists do not think about how much a painting will sell for, or how much it will please other people. They work primarily for themselves, often in the certain knowledge that what they are doing will not be popular or even saleable. In his entire life, Van Gogh sold only one picture, yet today his works have fetched the highest prices at auction of any artist in the history of the world. He was not driven by ulterior motives, but by the passionate mind-games he was playing with himsel£ With each new canvas, he set out to create images that satisfied him and gave him a massive burst of cerebral happiness at the moment of successful completion. Sadly, many artists demand so much of themselves that they find such moments of intense joy extremely rare. But when they do occur, they make all the labour and deprivation worthwhile. For those who enjoy the results of these artistic labours, there is today an enormous range of possibilities for experiencing moments of intense aesthetic happiness. With countless museums, exhibitions and art publications available to us, we have no excuse if we allow this form of cerebral pleasure to pass us by. The same is true of other art forms. Modern recording techniques, for example. have advanced to such a state that we could, if we wished, enjoy the abstract sound patterns that we refer to’ as music, from waking to sleeping every day.

At the less intense level of popular indoor games,the brain sets itself tasks that it will find difficult.but not impossible. The pressure is off in such
cases because the games have no meaning outside their special sphere. Interestingly, this type of activity is far from being a modern phenomenon. We know from archaeology that board-games of various kinds have been around for literally thousands of years. In hunter-gatherer societies in Africa. when the men returned from the hunt. they passed a great deal of their spare time playing mathematical games involving counting and strategy. often using little more than pebbles and holes scooped in the ground. This prehistoric pastime spread all over Africa. and stone-carved examples have been found in Egyptian temples dating from 1 400 Be. Today it is often played on beautifully carved. wooden boards. It is popular in literally hundreds of different tribes and has almost as many native names. but it is more popularly known as Mancala.

Other ancient board-games include the amazingly complicated Game of Twenty Squares. discovered in the royal tombs at Ur and dating from 2500 Be. and Senet. the forerunner of backgammon. known from 2400 Be. The difficult Japanese game called Go was originally invented by the Chinese emperor Shun. who lived between 2255 and 2206 BC, and who devised it specifically to improve the intelligence of his son. The still-popular game of draughts, or checkers, originates from Egypt and dates from 1 600 Be. Most famous of all the mind-games played on a board is undoubtedly chess, and over the years it has exercised some of the most brilliant human brains. It has been played for at least nineteen centuries; ; the oldest-known chessmen, carved from ivory, and dating from the second century AD, were recently found in Russia. Although it was originally designed to demonstrate military strategy (it was the Arab battle cry Shah Mat, meaning ‘The King is Dead’ that gave us the word ‘checkmate’), it has long since become a game of pure cerebral activity, with no ulterior motive or practical application.

The moments of intense happiness involved – as when making a clever, unexpected move, for example – have no value whatever beyond the game itsel£ Much the same is true with other indoor games, such as backgammon ( eleventh century), poker (sixteenth century), whist ( sixteenth century), cribbage (seventeenth century), bridge (a nineteenth-century refinement of whist), ludo (introduced in the nineteenth century as a westernized version of the ancient Indian game of pachisi), Scrabble (introduced in 1 93 1 ), and a host of others. Some people see all of these as a complete waste of time because they do not lead anywhere. But they are not supposed to do so. They are merely devices that allow the players to experience moments of intense cerebral happiness, when games are played well. For the purists, adding high stakes to the proceedings simply destroys the quality of the games.

Like indoor games, puzzles provide huge opportunities for trivial forms of cerebral happiness. These range from quizzes and, brain-teasers to such things as the Rubik’s Cube (invented in 1 979) and crossword puzzles (invented in 1 9 1 3). Completing The Timts crossword each 􀈜y has become an important minor source of happiness for thousands of people, even though they are fully aware that it does not make them winners in a contest, . brings them no financial reward, and has no ultimate, long-term target. It is purely an end in itself, an exercise for the brain, with the puzzler pitting his or her wits against the deviser of the crossword.